https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/79312/000110465922097720/tm2224557-1_sb.htm

 https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/79312/000110465922097720/tm2224557-1_sb.htm

SB 1 tm2224557-1_sb.htm SB

SPIS TREŚCI

Zgodnie z wnioskiem złożonym w Komisji Papierów Wartościowych i Giełd 6 września 2022 r.

Nr rejestracyjny       333-

​

​

KOMISJA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH I GIEŁD

Waszyngton, DC 20549

​

OŚWIADCZENIE O REJESTRACJI

Zgodnie z Załącznikiem B

do Ustawy o Papierach Wartościowych z 1933 r.

​

Skarb Państwa

RP

(nazwa rejestrującego )

Konsul Generalny RP

233 Madison Avenue

New York, NY 10016

(Name and address of authorized agent in the United States)

Prosi się o przesyłanie kopii zawiadomień i komunikatów

Komisji Papierów Wartościowych i Giełd na adres:

Jill Concannon, Esq.

Doron Loewinger, Esq.

White & Case LLP

5 Old Broad Street

Londyn EC2N 1DW

Wielka Brytania

​

Przybliżona data rozpoczęcia proponowanej sprzedaży publicznej: Od czasu do czasu po dacie wejścia w życie niniejszego Oświadczenia rejestracyjnego.

Papiery wartościowe objęte niniejszym Zgłoszeniem Rejestracyjnym mają być oferowane z opóźnieniem lub w sposób ciągły zgodnie z Komunikatami nr 33-6240 i 33-6424 na mocy Ustawy o papierach wartościowych z 1933 r.

OBLICZANIE OPŁATY REJESTRACYJNEJ

​ ​

Tytuł każdej klasy papierów wartościowych

, które mają być zarejestrowane

​ ​ ​

Kwota do

zarejestrowania

​ ​ ​

Proponowana

maksymalna

cena ofertowa za jednostkę (1)

​ ​ ​

Proponowana

maksymalna

łączna

cena ofertowa (1)

​ ​ ​

Wysokość

opłaty rejestracyjnej (2)

​

Dłużne papiery wartościowe

​ ​ ​

4 000 000 000,00 USD

​ ​ ​

100%

​ ​ ​

4 000 000 000,00 USD

​ ​ ​

370,800 USD

​

​

(1)

Szacowana wyłącznie w celu ustalenia opłaty rejestracyjnej zgodnie z Zasadą 457(o) Ustawy o papierach wartościowych z 1933 r.

​

(2)

Zgodnie z Zasadą 457(p) Ustawy o papierach wartościowych z 1933 r., opłaty rejestracyjne w wysokości 519 200 USD zostały już uiszczone w odniesieniu do niesprzedanych papierów wartościowych, które zostały wcześniej zarejestrowane zgodnie ze Zgłoszeniami Rejestracyjnymi zgodnie z Załącznikiem B do Ustawy o Papierach Wartościowych z 1933 r. złożonymi przez Rejestrującego 16 marca 2018 r. (nr 333-223719) i 29 kwietnia 2020 r. (nr 333-237895) i są przenoszone. Opłata za zgłoszenie w wysokości 370 800 USD należna za niniejsze Oświadczenie rejestracyjne jest w pełni potrącana z wcześniej wniesionymi opłatami rejestracyjnymi.

​

​

Rejestrujący niniejszym zmienia niniejsze Oświadczenie o rejestracji w takim dniu lub datach, jakie mogą być konieczne do opóźnienia jego wejścia w życie do czasu, gdy rejestrujący złoży kolejną poprawkę, która wyraźnie stwierdza, że ​​niniejsze Oświadczenie o rejestracji wejdzie następnie w życie zgodnie z sekcją 8(a) Ustawa o papierach wartościowych z 1933 r. lub do dnia, w którym niniejsze Oświadczenie o rejestracji wejdzie w życie w dniu określonym przez Komisję działającą zgodnie ze wspomnianym ustępem 8(a).

​

​

SPIS TREŚCI

 

KARTA ODNIESIENIA

Poniżej znajdują się odniesienia między Załącznikiem B do Ustawy o Papierach Wartościowych z 1933 r. a Prospektem i Dowodem Rejestracyjnym:

Harmonogram B Pozycja

​ ​

Nagłówek w Prospekcie lub lokalizacja w Zgłoszeniu Rejestracyjnym

​

1

​ ​ Okładka ​

2 ​ ​ Wykorzystanie wpływów ​

3 ​ ​ Dług publiczny; Tabele i informacje dodatkowe ​

4 ​ ​ Dług publiczny ​

5 ​ ​ Finanse publiczne ​

6 ​ ​ * ​

7 ​ ​ Autoryzowany agent w Stanach Zjednoczonych ​

8 ​ ​ * ​

9 ​ ​ * ​

10 ​ ​ Plan dystrybucji* ​

11 ​ ​ ** ​

12 ​ ​ Ważność Papierów Wartościowych ​

13 ​ ​ * ​

14 ​ ​ ** ​

​

*

Informacje, które należy okresowo podawać w suplementach prospektu i/lub suplementach cenowych dostarczanych w związku z jakąkolwiek ofertą dłużnych papierów wartościowych.

​

**

Informacje zawarte w Części II niniejszego Oświadczenia o rejestracji lub jako załącznik do niniejszego Oświadczenia lub które będą okresowo dostarczane w ramach jednej lub większej liczby poprawek do Oświadczenia o rejestracji.

​

 

SPIS TREŚCI

Informacje zawarte w niniejszym prospekcie nie są kompletne i mogą ulec zmianie. Nie możemy sprzedawać tych papierów wartościowych, dopóki oświadczenie rejestracyjne złożone w Komisji Papierów Wartościowych i Giełd nie stanie się skuteczne. Niniejszy prospekt nie stanowi oferty sprzedaży tych papierów wartościowych i nie zachęca do składania ofert kupna tych papierów wartościowych w żadnym stanie, w którym oferta lub sprzedaż nie jest dozwolona.

DO ZAKOŃCZENIA Z DNIA 6 WRZEŚNIA 2022

SKARBU

PAŃSTWA

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Reprezentowany przez

Ministra Finansów

Dłużne papiery wartościowe

Skarb Państwa Rzeczypospolitej Polskiej może od czasu do czasu oferować do sprzedaży swoich dłużnych papierów wartościowych do 4 000 000 000,00 USD na podstawie informacji zawartych w niniejszym prospekcie i różnych suplementach do prospektu. Zabezpieczenia będą bezwarunkowymi, niezabezpieczonymi i ogólnymi zobowiązaniami Rzeczypospolitej Polskiej. Papiery wartościowe będą miały równe prawo do zapłaty ze wszystkimi innymi niezabezpieczonymi i niepodporządkowanymi zobowiązaniami Rzeczypospolitej Polskiej i będą zabezpieczone pełną wiarą i kredytem Rzeczypospolitej Polskiej.

Skarb Państwa Rzeczypospolitej Polskiej przekaże szczegółowe warunki tych papierów w uzupełnieniach do niniejszego prospektu. Przed dokonaniem inwestycji należy uważnie przeczytać niniejszy prospekt i wszelkie suplementy. Niniejszy prospekt nie może być wykorzystywany do składania ofert lub sprzedaży papierów wartościowych, o ile nie towarzyszy mu suplement.

​

Ani Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, ani żadna państwowa komisja papierów wartościowych nie zatwierdziły ani nie odrzuciły tych papierów wartościowych ani nie przekazały adekwatności niniejszego prospektu. Każde oświadczenie przeciwne stanowi przestępstwo.

​

           , 2022

SPIS TREŚCI

 

O PROSPEKCIE

Niniejszy prospekt stanowi część oświadczenia rejestracyjnego, które Skarb Państwa Rzeczypospolitej Polskiej (znany jako „ Skarb Państwa ”) złożył w Komisji Papierów Wartościowych i Giełd („ SEC ”) w ramach procesu rejestracji „półkowej”. W ramach tego procesu rejestracji półki Skarb Państwa może od czasu do czasu sprzedać dowolne dłużne papiery wartościowe opisane w niniejszym prospekcie w ramach jednej lub kilku ofert do łącznej kwoty stanowiącej równowartość w dolarach amerykańskich 4.000.000.000,00 USD. Niniejszy prospekt zawiera podstawowe informacje o Rzeczypospolitej Polskiej („ Polska”) oraz ogólny opis dłużnych papierów wartościowych, jakie może oferować Skarb Państwa. Za każdym razem, gdy Skarb Państwa sprzedaje dłużne papiery wartościowe w ramach tego procesu rejestracji półkowej, dostarcza suplement do prospektu, który w razie potrzeby będzie zawierał aktualne informacje o Polsce, a także szczegółowe informacje o warunkach tej oferty. Zanim zainwestujesz, powinieneś przeczytać zarówno niniejszy prospekt, jak i wszelkie suplementy do prospektu. Odniesienia w niniejszym prospekcie dotyczą również odpowiedniego suplementu do prospektu.

Wszelkie informacje zawarte w niniejszym prospekcie mogą zostać zaktualizowane lub zmienione w suplemencie do prospektu, w takim przypadku zastosowanie będą miały nowsze informacje.

Wszystkie odniesienia do „dolarów amerykańskich” lub „USD” w niniejszym prospekcie odnoszą się do dolarów amerykańskich, wszystkie odniesienia do „złoty” lub „PLN” odnoszą się do złotego polskiego, wszystkie odniesienia do „EUR” odnoszą się do euro, waluty przyjmujące państwa członkowskie Unii Europejskiej („ UE ””), a wszelkie odniesienia do „CHF” dotyczą franków szwajcarskich. Wszystkie przeliczenia walut w niniejszym prospekcie są dokonywane po oficjalnym średnim kursie NBP w danym dniu lub według średniego kursu średniego za dany okres. Dla Państwa wygody Skarb Państwa dokonał przeliczenia określonych kwot ze złotych na dolary amerykańskie po średnim kursie dla każdego okresu lub kursie obowiązującym w danym dniu. Poniższa tabela przedstawia kursy wymiany złotego do dolara amerykańskiego, złotego do euro i dolara amerykańskiego do euro na ostatni dzień wskazanych okresów oraz średnie kursy wymiany we wskazanych okresach.

​ ​ ​

2017

​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​

​ ​ ​

(zł/USD) (1 )

​

Koniec roku

​ ​ ​ ​ 3.4813 ​ ​ ​ ​ ​ 3,7597 ​ ​ ​ ​ ​ 3,7977 ​ ​ ​ ​ ​ 3,7584 ​ ​ ​ ​ ​ 4.0600 ​ ​

Średnia za rok

​ ​ ​ ​ 3,5482 ​ ​ ​ ​ ​ 3,6134 ​ ​ ​ ​ ​ 3,8395 ​ ​ ​ ​ ​ 3.8993 ​ ​ ​ ​ ​ 3.8629 ​ ​

​ ​ ​

(zł/EUR) (1 )

​

Koniec roku

​ ​ ​ ​ 4.1709 ​ ​ ​ ​ ​ 4.3000 ​ ​ ​ ​ ​ 4.2585 ​ ​ ​ ​ ​ 4,6148 ​ ​ ​ ​ ​ 4,5994 ​ ​

Średnia za rok

​ ​ ​ ​ 4.2016 ​ ​ ​ ​ ​ 4.2623 ​ ​ ​ ​ ​ 4.2980 ​ ​ ​ ​ ​ 4,4448 ​ ​ ​ ​ ​ 4,5674 ​ ​

​ ​ ​

(USD za EUR ) (2 )

​

Koniec roku

​ ​ ​ ​ 1.1981 ​ ​ ​ ​ ​ 1.1456 ​ ​ ​ ​ ​ 1.1227 ​ ​ ​ ​ ​ 1.2230 ​ ​ ​ ​ ​ 1.1318 ​ ​

Średnia za rok

​ ​ ​ ​ 1.1841 ​ ​ ​ ​ ​ 1.1817 ​ ​ ​ ​ ​ 1.1194 ​ ​ ​ ​ ​ 1,1410 ​ ​ ​ ​ ​ 1.1830 ​ ​

​

(1)

Źródło: Narodowy Bank Polski

​

(2)

Źródło: Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku

​

Informacje na temat wymienialności złotego znajdują się w rozdziale „ Bilans Płatniczy i Handel Zagraniczny – Polityka kursowa ”.

Budżety Rządu RP w ujęciu roku kalendarzowego i odpowiednio dane kwartalne reprezentują odpowiednie kwartały roku kalendarzowego.

Oficjalne dane ekonomiczne zawarte w niniejszym prospekcie mogą nie być bezpośrednio porównywalne z danymi pochodzącymi z innych źródeł. Chociaż szereg ministerstw i innych organów publicznych, w tym Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski („ NBP ”) i Główny Urząd Statystyczny, sporządzają statystyki dotyczące Polski i jej gospodarki, nie ma pewności, że statystyki te są porównywalne z tymi opracowanymi przez inne organy lub w innych krajach, które mogą stosować różne metodologie. Należy mieć świadomość, że liczby odnoszące się do Produktu Krajowego Brutto Polski („ PKB”) oraz wiele innych danych liczbowych dotyczących rachunków narodowych i gospodarki Polski cytowanych w niniejszym prospekcie zostało przygotowanych zgodnie ze standardami Unii Europejskiej obowiązującymi w Polsce (Europejski System Rachunków Narodowych i Regionalnych 2010 („ ESA

 

i

SPIS TREŚCI

 

2010 ”), o ile nie zaznaczono inaczej — patrz „ Finanse publiczne ”) i mogą różnić się od danych sporządzonych przez inne organy, które mogą stosować inną metodologię. Istnienie nieoficjalnej lub nieobserwowanej gospodarki może mieć wpływ na dokładność i wiarygodność informacji statystycznych. Należy również pamiętać, że żadna z informacji statystycznych zawartych w tym prospekcie nie została niezależnie zweryfikowana.

Sumy w niektórych tabelach w niniejszym prospekcie mogą różnić się od sumy poszczególnych pozycji w takich tabelach ze względu na zaokrąglenia. Ponadto niektóre dane liczbowe zawarte w niniejszym prospekcie są szacunkami sporządzonymi zgodnie z procedurami zwyczajowo stosowanymi w Polsce do raportowania danych. Niektóre inne liczby mają charakter wstępny. W każdym przypadku rzeczywiste dane mogą różnić się od szacunkowych lub wstępnych danych przedstawionych w niniejszym prospekcie.

O ile nie zaznaczono inaczej, wszystkie odniesienia do wzrostu lub spadku PKB dotyczą wzrostu lub spadku realnego PKB, to znaczy wzrostu lub spadku nominalnego PKB dostosowanego w celu odzwierciedlenia stopy inflacji w danym okresie. Odniesienia do stopy inflacji dotyczą, o ile nie zaznaczono inaczej, rocznej zmiany procentowej obliczonej przez porównanie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych („ CPI ”) określonego miesiąca ze wskaźnikiem za ten sam miesiąc w roku bezpośrednio poprzedzającym.

Niniejszy prospekt zawiera stwierdzenia dotyczące przyszłości . Wszelkie stwierdzenia inne niż stwierdzenia faktów historycznych zawarte w niniejszym prospekcie, dotyczące m.in. polskiej gospodarki, budżetu, sytuacji i polityki fiskalnej, polityki, zadłużenia lub perspektyw mogą stanowić stwierdzenia dotyczące przyszłości . Ponadto stwierdzenia dotyczące przyszłości można ogólnie zidentyfikować za pomocą terminologii dotyczącej przyszłości , takiej jak „może”, „będzie”, „oczekiwać”, „projekt”, „zamierzać”, „oszacować”, „przewidywać”, „ wierzyć”, „kontynuować”, „mógłby”, „powinien”, „chciałby” lub tym podobne. Chociaż Skarb Państwa uważa, że ​​oczekiwania odzwierciedlone w jego przyszłości -wypowiedzi są obecnie uzasadnione, nie ma pewności, że takie oczekiwania okażą się słuszne. Skarb Państwa nie zobowiązuje się do aktualizacji stwierdzeń dotyczących przyszłości zawartych w niniejszym prospekcie ani żadnych innych stwierdzeń dotyczących przyszłości zawartych w niniejszym prospekcie .

Długoterminowe zadłużenie Polski w walucie obcej i walucie lokalnej jest oceniane przez niektóre agencje ratingowe. Należy pamiętać, że ocena kredytowa nie jest rekomendacją kupna, sprzedaży lub przechowywania papierów wartościowych i może zostać w dowolnym momencie zawieszona, obniżona lub wycofana przez przyznającą agencję ratingową. Jakakolwiek niekorzystna zmiana ratingu kredytowego Polski może niekorzystnie wpłynąć na cenę transakcyjną papierów wartościowych wyemitowanych przez Polskę w ramach procesu rejestracji półki, którego dotyczy niniejszy prospekt.

Należy polegać wyłącznie na informacjach zawartych lub włączonych przez odniesienie do niniejszego prospektu, jakiegokolwiek suplementu do tego prospektu lub dowolnego prospektu pisanego bezpłatnie, który Państwu udostępnimy. Nie upoważniliśmy nikogo do przekazywania Ci informacji, które różnią się od informacji zawartych w niniejszym prospekcie. Nie należy zakładać, że informacje zawarte w niniejszym prospekcie są dokładne na dzień inny niż data niniejszego prospektu. Niniejszy prospekt nie stanowi oferty sprzedaży ani zaproszenia do złożenia oferty kupna jakichkolwiek naszych papierów wartościowych w jakiejkolwiek jurysdykcji, w której taka oferta lub nagabywanie byłoby niezgodne z prawem.

Polski adres internetowy to http://www.poland.pl, a adres internetowy Ministerstwa Finansów to http://www.mf.gov.pl. Informacje zawarte na naszych stronach internetowych lub dostępne z nich nie stanowią części niniejszego prospektu i nie są tu włączone przez odniesienie.

 

ii

SPIS TREŚCI

 

MIFID II ZARZĄDZANIE PRODUKTAMI / RYNEK DOCELOWY

Suplement prospektu w odniesieniu do wszelkich dłużnych papierów wartościowych oferowanych w ramach tego procesu rejestracji półkowej może zawierać legendę zatytułowaną „MiFID II Product Governance”, która będzie przedstawiać ocenę rynku docelowego w odniesieniu do oferowanych dłużnych papierów wartościowych oraz jakie kanały dystrybucji dłużnych papierów wartościowych są odpowiednie. Każda osoba następnie oferująca, sprzedająca lub polecająca dłużne papiery wartościowe („ dystrybutor ”) powinna wziąć pod uwagę ocenę rynku docelowego; jednakże dystrybutor podlegający dyrektywie 2014/65/UE (z późniejszymi zmianami, „ MiFID II ”) jest odpowiedzialny za przeprowadzenie własnej oceny rynku docelowego w odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych (poprzez przyjęcie lub udoskonalenie oceny rynku docelowego) i określenie odpowiednich kanały dystrybucji.

W odniesieniu do każdej oferty zostanie podjęta decyzja, czy do celów MiFID Product Governance zasad zgodnie z dyrektywą delegowaną UE 2017/593 („MiFID Product Governance Rules”), any underwriter subscribing for any debt securities is a manufacturer in respect of such debt securities, but otherwise none of the underwriters, dealers or agents or any of their respective affiliates will be a manufacturer for the purpose of the MIFID Product Governance Rules.

 

iii

SPIS TREŚCI

 

SPIS TREŚCI

​ ​ ​

Strona

​

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW

​ ​ ​ ​ 1 ​ ​

RZECZPOSPOLITA POLSKA

​ ​ ​ ​ 2 ​ ​

GOSPODARKA

​ ​ ​ ​ 15 ​ ​

SALDO PŁATNOŚCI I HANDLU ZAGRANICZNEGO

​ ​ ​ ​ 23 ​ ​

SYSTEM PIENIĘŻNY I FINANSOWY

​ ​ ​ ​ 29 ​ ​

FINANSE PUBLICZNE

​ ​ ​ ​ 38 ​ ​

DŁUG PUBLICZNY

​ ​ ​ ​ 53 ​ ​

CAŁKOWITY DŁUG ZEWNĘTRZNY

​ ​ ​ ​ 59 ​ ​

DESCRIPTION OF THE SECURITIES

​ ​ ​ ​ 61 ​ ​

WYKONALNOŚĆ ORZECZEŃ

​ ​ ​ ​ 70 ​ ​

TAXATION

​ ​ ​ ​ 72 ​ ​

PLAN DYSTRYBUCJI

​ ​ ​ ​ 73 ​ ​

WAŻNOŚĆ PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

​ ​ ​ ​ 74 ​ ​

AUTORYZOWANY AGENT W STANACH ZJEDNOCZONYCH

​ ​ ​ ​ 75 ​ ​

OŚWIADCZENIA I DOKUMENTY URZĘDOWE

​ ​ ​ ​ 76 ​ ​

DALSZA INFORMACJA

​ ​ ​ ​ 77 ​ ​

 

iv

SPIS TREŚCI

 

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW

O ile nie wskazano inaczej w odpowiednim suplemencie do prospektu, wpływy netto ze sprzedaży papierów wartościowych zostaną przeznaczone na finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa lub na ogólne cele finansowe. Zobacz „ Finanse publiczne ”.

 

1

SPIS TREŚCI

 

RZECZPOSPOLITA POLSKA

Przegląd

Polska jest jednym z największych krajów Europy Środkowej o łącznej powierzchni (obejmującej powierzchnię lądową, wody wewnętrzne i morze terytorialne) 322.719 kilometrów kwadratowych. Położona nad Morzem Bałtyckim Polska ma linię brzegową o długości 661 kilometrów i graniczy z Niemcami, Czechami, Słowacją, Ukrainą, Białorusią, Litwą i Federacją Rosyjską. Teren Polski składa się głównie z nizin, przez które przepływa główna rzeka Wisła, z jeziorami, rzekami i bagnami w północnych i centralnych regionach oraz kilkoma pasmami górskimi, w tym Tatrami, na południu. Polska ma ponad 94 429 kilometrów kwadratowych lasów (około 30,2 procent całkowitej powierzchni Polski) i 135 668 kilometrów kwadratowych gruntów ornych (około 43,4 procent całkowitej powierzchni Polski).

Z populacją około 38,1 miliona w 2021 r. Polska jest również jednym z najludniejszych krajów Europy Środkowej. Gęstość zaludnienia szacuje się na około 122 osoby na kilometr kwadratowy, przy czym około 59,8 procent ludności mieszka na obszarach miejskich. Warszawa, stolica Polski i jej największe miasto, liczy 1,795 mln mieszkańców. Istnieje 13 innych ośrodków miejskich, z których każdy ma ponad 200 000 mieszkańców.

Polska jest krajem jednorodnym etnicznie i religijnie. Około 97,1 procent populacji jest etnicznie Polakami, a około 98,2 procent populacji mówi w domu po polsku. Niemcy stanowią najliczniejszą mniejszość narodową, liczącą ok. 142 tys. osób, skupioną głównie na Śląsku. Mniejsze grupy narodowe mają powiązania kulturowe z sąsiednimi państwami, takimi jak Białoruś, Ukraina i Litwa. Szacuje się, że około 93,0 procent populacji to katolicy.

Poniżej przedstawiamy mapę Polski:

Ostatnie zmiany

Polska a rosyjska agresja na Ukrainie

Przez cały 2021 r. nagromadzenie rosyjskich sił zbrojnych na granicy z Ukrainą spowodowało eskalację napięć między Rosją a Ukrainą i napięło stosunki dwustronne. Wydarzenia te były kontynuowane w 2022 roku z Rosją

 

2

SPIS TREŚCI

 

rozpoczęcia na pełną skalę inwazji wojskowej na Ukrainę w lutym 2022 r. 21 lutego 2022 r. prezydent Rosji Władimir Putin uznał niepodległość dwóch samozwańczych „republik” utworzonych podczas wojny ukraińskiej przez wspieranych przez Rosję separatystów na wschodniej Ukrainie: Donieck Republika Ludowa („ DPR ”) i Ługańska Republika Ludowa („ LPR”). Rosja, Syria i Korea Północna są obecnie jedynymi trzema krajami, które uznają niepodległość DRL i ŁRL. Zgodnie z prawem międzynarodowym obie „republiki” znajdują się na terytorium Ukrainy. 24 lutego 2022 r. Rosja zaatakowała Ukrainę, rozpoczynając tym samym militarną agresję. W kolejnych miesiącach inwazja trwała nadal, a walki i bombardowania miały miejsce w większości ukraińskich miast. W wyniku inwazji do Polski napłynęło ponad cztery miliony ukraińskich uchodźców, z czego ponad połowa opuściła już Polskę. Na dzień wydania niniejszego Oświadczenia o rejestracji inwazja nadal trwa.

USA, Wielka Brytania i UE przyjęły sankcje mające na celu zamrożenie aktywów niektórych prominentnych rosyjskich i białoruskich polityków i oligarchów. Nałożyli również sankcje na rosyjski bank centralny i usunęli niektórych pożyczkodawców z globalnego systemu płatności SWIFT , oprócz innych sankcji gospodarczych, jak szczegółowo opisano poniżej. Inne sankcje nałożone na Rosję to m.in. sankcje na rosyjskie banki i firmy oraz zakaz podróżowania dla niektórych osób. Wiele krajów, w tym wszystkie kraje UE, zamknęło swoją przestrzeń powietrzną dla rosyjskich samolotów i linii lotniczych. Niemcy odłożyły również bezterminowo certyfikację gazociągu Nord Stream 2, ukończonego, ale jeszcze nie działającego gazociągu bałtyckiego, który łączy Rosję kontynentalną z Niemcami.

W marcu 2022 r. UE wprowadziła dodatkowe środki, w tym ograniczenia wymierzone w białoruski sektor finansowy oraz ograniczenia w handlu żelazem, stalą i dobrami luksusowymi. UE przyjęła również zakaz wszelkich transakcji z niektórymi przedsiębiorstwami państwowymi, świadczenia usług ratingowych dla wszelkich osób lub podmiotów z Rosji oraz nowych inwestycji w rosyjskim sektorze energetycznym.

W kwietniu 2022 r. wprowadzono kolejne sankcje UE wobec Rosji, w tym m.in. zakaz importu węgla i innych stałych paliw kopalnych z Rosji, importu innych towarów, takich jak drewno, cement, owoce morza i alkohol oraz eksportu do Rosji samolotów odrzutowych paliwo i inne towary. Wszystkim rosyjskim statkom zakazano wstępu do portów UE, a rosyjskim i białoruskim przewoźnikom drogowym zakazano wjazdu do UE.

W czerwcu 2022 r. UE wprowadziła zakaz importu ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej z Rosji, z nielicznymi wyjątkami, zakaz SWIFT dla dodatkowych banków oraz zawieszenie nadawania w UE dla dodatkowych rosyjskich mediów państwowych. W lipcu 2022 r. wprowadzono kolejne sankcje unijne, w tym nowy zakaz zakupu, importu lub transferu złota pochodzenia rosyjskiego, w tym biżuterii. Po nałożeniu sankcji wiele europejskich firm już opuściło Rosję lub Białoruś i może nastąpić ich więcej. Jeśli rosyjska inwazja się nie skończy, można spodziewać się surowszych sankcji.

W kwietniu 2022 r. UE zatwierdziła natychmiastową wypłatę 3,5 mld EUR krajom UE przyjmującym uchodźców w ramach wysiłków UE na rzecz wsparcia Ukrainy po inwazji Rosji. Polska była jednym z beneficjentów dofinansowania.

26 kwietnia 2022 r. Gazprom poinformował Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA o zamiarze całkowitego wstrzymania dostaw w ramach kontraktu jamalskiego od 27 kwietnia 2022 r. w związku ze sporem o rubla płatności. Od tego czasu Gazprom wstrzymał dostawy gazu do wielu innych krajów europejskich. W maju 2022 r. rząd polski rozwiązał kontrakt jamalski. 14 lipca 2022 r. Gazprom z mocą wsteczną ogłosił wystąpienie zdarzenia siły wyższej w dostawach od 14 czerwca i poinformował swoich europejskich odbiorców, że nie może zagwarantować dostaw gazu ze względu na nadzwyczajne okoliczności, ponieważ Nord Stream 1, kluczowy rurociąg dostarczający rosyjski gaz do Niemiec i poza nią jest poddawany corocznej konserwacji przez 10 dni.

23 czerwca 2022 r. przywódcy UE przyznali Ukrainie status kandydata do UE.

14 lipca 2022 r. Polska została sygnatariuszem Wspólnej Deklaracji poparcia dla wniosku Ukrainy przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości przeciwko Rosji. Kwestia naruszeń prawa międzynarodowego w toku trwającej agresji Rosji na Ukrainę jest również analizowana przez Europejski Trybunał Praw Człowieka (skarga nr 11055/22 Ukraina przeciwko Rosji) oraz Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego na podstawie skierowania sytuacji na Ukrainie przez 43 państwa, w tym Polskę. W trakcie rosyjskiej agresji na Ukrainę Polska aktywnie wspierała Ukrainę, zarówno

 

3

SPIS TREŚCI

 

finansowo i innymi środkami, w tym pomoc humanitarną i udzielanie schronienia uchodźcom. Według Aktualizacji Programu Konwergencji 2022 koszt pomocy dla obywateli Ukrainy szacowany jest na 11,3 mld zł w 2022 roku.

Rosyjska agresja militarna na Ukrainę przyczyniła się do gwałtownego wzrostu światowych cen surowców, co wraz z czynnikami, które już wcześniej pobudzały wzrost cen, powoduje wzrost cen w coraz szerszej grupie towarów i usług. Inflacja bazowa w lipcu 2022 r. była wysoka i wyniosła 9,3. Jeśli podwyższony poziom inflacji się utrzyma, cykl zacieśniania polityki pieniężnej może spowodować znaczne podwyższenie podstawowych stóp procentowych. To z kolei może ograniczyć konsumpcję i inwestycje bardziej niż oczekiwano. Wyższe stopy procentowe stwarzają również zagrożenie dla stabilności finansowej sektora bankowego, gdyż oprocentowanie większości kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych jest ustalane według zmiennej stopy procentowej, a kredyty te stanowią znaczną część aktywów banków.

Od 24 lutego 2022 r. z Ukrainy do Polski przyjechało ok. 6 mln osób (głównie kobiet i dzieci), a z Polski na Ukrainę przyjechało ok. 4,2 mln osób, w tym mężczyźni, którzy wrócili na Ukrainę, aby przyłączyć się do obrony kraju. W rezultacie Polska może napotkać znaczne niedopasowanie umiejętności na rynku pracy — niedobory siły roboczej w branżach tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn, takich jak budownictwo i transport, oraz wzrost podaży pracy w branżach usługowych, takich jak handel i restauracje, które tradycyjnie są kobiece. zdominowane branże. W średnim i długim okresie napływ obywateli Ukrainy może jednak pozytywnie wpłynąć na polską gospodarkę poprzez częściowe zmniejszenie negatywnego wpływu starzenia się społeczeństwa na podaż pracy w Polsce i wzrost PKB. Integracji uchodźców na rynku pracy ułatwia podobieństwo języka i kultury oraz istniejąca sieć kontaktów z uwagi na wcześniejsze migracje Ukraińców. W wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę perspektywy polskiej gospodarki uległy wyraźnemu pogorszeniu przy wyjątkowo wysokiej niepewności. Skutki nałożonych na Rosję sankcji, w szczególności w zakresie dostaw surowców energetycznych do krajów UE, są obecnie głównym negatywnym czynnikiem w bilansie ryzyk. Bezprecedensowa niepewność, w szczególności związana z inflacją wywołaną rosyjską agresją na Ukrainie oraz możliwymi niedoborami surowców energetycznych spowodowanymi sankcjami i wstrzymaniem dostaw, będzie również mocno ciążyć na zaufaniu gospodarstw domowych i przedsiębiorców.

W odpowiedzi na wzrost zagrożeń zewnętrznych wywołanych rosyjską inwazją na Ukrainę, w marcu 2022 r. Sejm uchwalił ustawę o obronie wewnętrznej, której celem była zmiana organizacji polskich sił zbrojnych i finansowanie wydatków na obronność w ogóle, z naciskiem na modernizacja. Ustawa o Obronie Kraju zastąpiła 14 innych ustaw regulujących organizację obrony narodowej. Na mocy tej ustawy wydatki na obronność i modernizację wojska wzrosną w relacji do PKB z planowanych 2,2 proc. w budżecie na 2022 r. do 3,0 proc. począwszy od 2023 r. W celu zwiększenia elastyczności finansowania wydatków obronnych powołany został specjalny fundusz w Banku Gospodarstwa Krajowego („ BGK”) nazwał Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych, którego głównym zadaniem jest finansowanie kosztownych, wieloletnich programów modernizacji polskiego wojska. Głównymi źródłami przychodów Funduszu są emisja obligacji przez BGK (gwarantowana przez Skarb Państwa), transfer obligacji Skarbu Państwa oraz dotacje z budżetu państwa.

Konstytucja, rząd i partie polityczne

Konstytucja i ustrój polityczny

Zgodnie z Konstytucją uchwaloną w 1997 r. dwuizbowy parlament (składający się z izby wyższej zwanej Senatem i izby niższej, zwanej Sejmem) jest wybierany na czteroletnią kadencję w wyborach powszechnych i tylko w odniesieniu do Sejmu , używając systemu reprezentacji proporcjonalnej. Sejm liczy 460 posłów, a Senat 100 posłów. Generalnie ordynacja wyborcza do Sejmu przewiduje, że aby uzyskać mandat, partia musi uzyskać minimum 5,0 proc. głosów powszechnych (8,0 proc. dla koalicji partyjnych). Zgodnie z Konstytucją faszystowskie, komunistyczne i rasistowskie partie polityczne są zakazane. Wszystkie akty prawne muszą być zatwierdzone przez Sejm i Senat oraz podpisane przez Prezydenta. Ponadto Sejm ma prawo uchylić Senat bezwzględną większością głosów i uchylić Prezydenta 60. 0 procent głosów większością obejmującą co najmniej połowę ogólnej liczby posłów. Prezydent, za zgodą Senatu lub Sejmu, może zarządzić referendum w sprawach o podstawowym znaczeniu dla kraju.

 

4

SPIS TREŚCI

 

Konstytucja ustanawia także niezależność NBP, polskiego banku centralnego, odpowiedzialnego za utrzymanie wartości narodowej waluty, czyli złotego polskiego. Konstytucja przyznaje też NBP wyłączną kompetencję w ustalaniu i realizacji polityki pieniężnej. Zgodnie z Konstytucją rząd nie może zaciągać pożyczek, udzielać gwarancji czy poręczeń, jeśli w efekcie dług publiczny przekroczy 60 proc. PKB. Istnieją również pewne wymogi budżetowe, które obowiązują, gdy dług publiczny przekracza 43, 48 lub 55 proc. PKB. Zobacz „ Dług publiczny — Zarządzanie długiem. Zgodnie z art. 220 ust. 2 Konstytucji ustawa budżetowa nie może przewidywać finansowania deficytu budżetowego przez NBP. Ograniczenia te mają na celu ochronę kondycji fiskalnej gospodarki.

Zgodnie z Konstytucją Prezydent jest wybierany bezpośrednio na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz. Uprawnienia prezydenta obejmują prawo do inicjowania legislacji, do zawetowania niektórych aktów ustawodawczych oraz, w niektórych przypadkach, do rozwiązania parlamentu. Uprawnienie Prezydenta do rozwiązania Sejmu jest ograniczone do przypadków, w których Sejm nie przedstawi Prezydentowi ustawy budżetowej do podpisu w ciągu czterech miesięcy od jej otrzymania od Rządu lub gdy Sejm nie udzieli Rządowi wotum zaufania w wyniku prób mianowanie rządu w sposób przewidziany w Konstytucji. Prezydent dowodzi siłami zbrojnymi, reprezentuje państwo w stosunkach z zagranicą, powołuje sędziów na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa („ KRS”) i mianuje Prezesa Rady Ministrów, który jest następnie zatwierdzany przez Sejm w drodze wotum zaufania. Na wniosek Prezydenta Sejm powołuje prezesa NBP.

Prezes Rady Ministrów jest szefem Rady Ministrów i odpowiada za tworzenie rządu, który następnie musi otrzymać wotum zaufania Sejmu. Rada Ministrów prowadzi sprawy wewnętrzne i zagraniczne państwa.

Polska podzielona jest na 16 województw, zwanych województwami, na czele których stoją wojewodowie (powoływani przez Rząd), którzy reprezentują Rząd na szczeblu wojewódzkim. Istnieją również trzy szczeble samodzielnych samorządów terytorialnych: wojewódzkie (z 16 marszałkami na czele), 314 powiatów i 66 miast na prawach powiatu oraz 2477 podstawowych jednostek samorządu terytorialnego, zwanych gminami. Marszałków i starostów wybiera sejmik województwa, natomiast wójtów wybiera się w wyborach powszechnych. Wszystkie jednostki samorządowe są autonomiczne finansowo i niezależne od siebie oraz od rządu. Wojewoda zapewnia, że ​​lokalne przepisy nie są sprzeczne z prawem krajowym. Jednostki samorządu terytorialnego są finansowane z części podatków krajowych, dotacji państwowych oraz z dochodów własnych, takie jak lokalne podatki i opłaty. Gminy są uprawnione na mocy Konstytucji do wykonywania uprawnień, które nie zostały określone jako kompetencje innych władz publicznych.

Władzę sądowniczą sprawują Sąd Najwyższy oraz sądy powszechne (sądy apelacyjne, okręgowe i niższe), sądy administracyjne (Naczelny Sąd Administracyjny i wojewódzkie sądy administracyjne) oraz sądy wojskowe. Odrębny Trybunał Konstytucyjny sprawuje jurysdykcję nad wszystkimi sprawami dotyczącymi spraw konstytucyjnych.

Obecny rząd i polityka

Ostatnie wybory prezydenckie zakończyły się 12 lipca 2020 r., po dwóch turach. Dwoma rywalizującymi kandydatami byli Andrzej Duda (urzędujący Prezydent RP) z partii Prawo i Sprawiedliwość („ PiS ”) oraz Rafał Trzaskowski (prezydent Warszawy) z Platformy Obywatelskiej („ PO ”). Andrzej Duda wygrał wybory z 51,03 proc. głosów i objął urząd 6 sierpnia 2020 r. Kolejne wybory prezydenckie zaplanowano na 2025 r.

Ostatnie wybory parlamentarne odbyły się 13 października 2019 r. Po tych wyborach PiS otrzymał 43,59 proc. głosów, PO 27,40 proc., Sojusz Lewicy Demokratycznej (Sojusz Lewicy Demokratycznej, który w 2021 r. połączył się z Wiosną-Nową Lewicą), Nowa Lewica) 12,56 proc., PSL (część Koalicji Polskiej) 8,55 proc., a Konfederacja Wolność i Niepodległość 6,81 proc. W listopadzie 2019 r. ukonstytuował się obecny rząd pod przewodnictwem premiera Mateusza Morawieckiego. Kolejne wybory parlamentarne odbędą się w 2023 roku.

 

5

SPIS TREŚCI

 

Poniższa tabela przedstawia rozkład miejsc w Sejmie (wg partii) i Senacie (wg partii) według stanu na 20 lipca 2022 r.:

Sejm

​ ​

Siedzenia

​

Prawo i Sprawiedliwość (PiS)

​ ​ ​ ​ 228 ​ ​

Koalicja Obywatelska (KO)

​ ​ ​ ​ 126 ​ ​

Lewica

​ ​ ​ ​ 44 ​ ​

Koalicja Polska

​ ​ ​ ​ 24 ​ ​

Konfederacja

​ ​ ​ ​ 11 ​ ​

Polska 2050

​ ​ ​ ​ 8 ​ ​

Porozumienie Jarosława Gowina

​ ​ ​ ​ 5 ​ ​

Kukiz 15

​ ​ ​ ​ 4 ​ ​

Polskie Sprawy

​ ​ ​ ​ 3 ​ ​

PPS

​ ​ ​ ​ 3 ​ ​

Niezrzeszony

​ ​ ​ ​ 4 ​ ​

Całkowity ​ ​ ​ ​ 460 ​ ​

Senate

​ ​

Siedzenia

​

Prawo i Sprawiedliwość (PiS)

​ ​ ​ ​ 46 ​ ​

Koalicja Obywatelska (KO)

​ ​ ​ ​ 41 ​ ​

Koalicja Polska

​ ​ ​ ​ 4 ​ ​

Lewica

​ ​ ​ ​ 2 ​ ​

Porozumienie Jarosława Gowina

​ ​ ​ ​ 1 ​ ​

Polska 2050

​ ​ ​ ​ 1 ​ ​

PPS

​ ​ ​ ​ 2 ​ ​

Niezrzeszony

​ ​ ​ ​ 5 ​ ​

Całkowity ​ ​ ​ ​ 100 ​ ​

​

Źródło: Sejm i Senat

Ostatnie wybory samorządowe odbyły się w listopadzie 2018 r., głosy rozdzieliły się między komitety lokalne a główne partie polityczne. Spośród dwóch największych partii politycznych PiS otrzymał 34,13 proc. głosów ogólnopolskich i 254 z 552 dostępnych mandatów w sejmikach wojewódzkich, a PO 26,97 proc. głosów ogólnopolskich i 194 mandaty w sejmikach wojewódzkich.

Kolejne wybory samorządowe odbędą się w 2023 roku.

Polityka rządu i program legislacyjny

Reforma polskiego sądownictwa

W ciągu ostatnich kilku lat rząd skoncentrował się na reformach sądownictwa. Reformy te ograniczyły niezależność sądownictwa od innych organów państwowych. W rezultacie Komisja Europejska zainicjowała oficjalny przegląd zobowiązania Polski do przestrzegania unijnych standardów przestrzegania praworządności. Na podstawie postępowania z art. 7, wszczętego przez Komisję Europejską przeciwko Polsce w grudniu 2017 r., Rada Europejska może orzec, że Polska dopuściła się poważnego i uporczywego naruszenia wspólnych wartości UE oraz podjąć decyzję o zawieszeniu niektórych praw przysługujących Polsce jako członkowi UE, w tym prawa głosu przedstawiciela rządu w Radzie Europejskiej oraz nakładania sankcji gospodarczych, takich jak ograniczenie dostępu Polski do funduszy i dotacji unijnych. Na dzień sporządzenia niniejszego prospektu postępowanie z art. 7 jest nadal w toku.

 

6

SPIS TREŚCI

 

budżetu Unii (“Regulation 2020/2092”) entered into force, providing the European Commission with the ability to submit motions and take certain measures that can be applied against Member States which breach the principle of the rule of law, including, among others, the ability to suspend payments under the EU budget. Poland has filed a case against Regulation 2020/2092; however, it was rejected by the Court of Justice of the European Union.

Jedną z kluczowych cech reformy sądownictwa było obniżenie wieku emerytalnego sędziów sądów powszechnych (tj. sądów mających jurysdykcję we wszystkich sprawach z wyjątkiem tych ustawowo zastrzeżonych dla innych sądów) i prokuratorów oraz wieku przejścia sędziów w stan wcześniejszego przejścia w stan spoczynku. Sądu Najwyższego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, ale przyznające Ministrowi Sprawiedliwości uprawnienie do przedłużenia czynnej służby sędziów sądów powszechnych poza nowy wiek emerytalny.

W wyroku C-192/18 z dnia 5 listopada 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził, że reformy te są sprzeczne z prawem UE i wytoczył powództwo o uchybienie zobowiązaniom przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Komisja Europejska argumentowała, że ​​ta dyskrecjonalna kompetencja przyznana członkowi władzy wykonawczej stanowi naruszenie zasady skutecznej ochrony prawnej wynikającej z prawa unijnego. Ponadto Komisja Europejska argumentowała, że ​​dyskrecjonalne uprawnienie Ministra Sprawiedliwości do przedłużania kadencji sędziów bez jasnych kryteriów, ram czasowych lub możliwości odwołania się od przedłużenia naruszyło zasadę niezawisłości sędziowskiej w prawie UE. Trybunał Sprawiedliwości UE przyjął te argumenty i orzekł na korzyść Komisji Europejskiej.

Kolejnym aspektem reformy sądownictwa w Polsce była nowo utworzona Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego. W listopadzie 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że Sąd Najwyższy powinien ocenić, czy Izba Dyscyplinarna jest sądowo niezależna od organów ustawodawczych i wykonawczych. Izba Dyscyplinarna nie spełnia wymogu niezawisłości sędziowskiej ustanowionego przez prawo UE. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości UE, jeżeli Izba Dyscyplinarna nie spełnia kryterium niezawisłości, Sąd Najwyższy nie powinien stosować przepisów prawa miejscowego dotyczących właściwości Izby Dyscyplinarnej, gdyż takie przepisy są niezgodne z prawem UE, które ma pierwszeństwo przed lokalne przepisy. 23 stycznia 2020 r. sędziowie trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego (Pracy i Ubezpieczeń Społecznych,

Komisja Europejska zakwestionowała również sposób powoływania członków KRS, czyli organu mianującego sędziów na wolne stanowiska sędziowskie. W ocenie Komisji Europejskiej Izba Dyscyplinarna nie jest niezależna ze względu na fakt, że jej sędziów powołuje KRS, która podlega niższej izbie polskiego parlamentu. 8 kwietnia 2020 r., zgadzając się z wnioskiem Komisji Europejskiej, Trybunał Sprawiedliwości UE zalecił Polsce natychmiastowe zawieszenie stosowania przepisów prawa miejscowego dotyczących właściwości Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego w sprawach dyscyplinarnych sędziów.

Ten środek tymczasowy orzeczony przez Trybunał Sprawiedliwości UE obowiązywał przez cały okres postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. 15 lipca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał prawomocny wyrok (sprawa C-791/19). Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził, że Izba Dyscyplinarna nie zapewnia wszystkich gwarancji bezstronności i niezawisłości, a reżim dyscyplinarny może być wykorzystywany do sprawowania politycznej kontroli nad orzeczeniami sądowymi lub wywierania nacisku na sędziów w celu wpływania na ich decyzje . Polska została zobowiązana do podjęcia środków niezbędnych do naprawy sytuacji.

W dniu 1 kwietnia 2021 r. Komisja Europejska wniosła przeciwko Polsce pozew do Trybunału Sprawiedliwości UE o niewypełnienie przez Polskę zobowiązań (sprawa C-204/21) m.in. Izba Spraw Sądu Najwyższego oraz możliwość monitorowania przestrzegania unijnych wymogów dotyczących niezawisłego i bezstronnego sądu powołanego uprzednio ustawą przez polskie sądy krajowe. W oczekiwaniu na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE zamykający postępowanie Komisja zwróciła się do Trybunału Sprawiedliwości UE o nakazanie Polsce zastosowania szeregu środków tymczasowych, a Trybunał Sprawiedliwości UE uwzględnił wniosek Komisji Europejskiej do czasu wydania ostatecznego wyroku.

Ponieważ Polska nie wywiązała się ze zobowiązań wynikających z tego postanowienia, w dniu 7 września 2021 r. Komisja Europejska wystąpiła z wnioskiem o nałożenie na Polskę kary dziennej w wysokości mogącej zachęcić Polskę do wykonania postanowienia zabezpieczającego, gdy tylko możliwy. Utrzymanie, że zmiana w

 

7

SPIS TREŚCI

 

okoliczności zaistniały po doręczeniu zamówienia z dnia 14 lipca 2021 r. Polska złożyła wniosek o anulowanie tego zamówienia. Wniosek Polski został oddalony 6 października 2021 r. W dniu 27 października 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE nakazał Polsce zapłacić Komisji Europejskiej karę dzienną w wysokości 1 000 000 euro do czasu wypełnienia przez Polskę zobowiązań wynikających z postanowienia z 14 lipca , 2021 r., a jeśli tego nie uczyni, do dnia ogłoszenia prawomocnego wyroku.

7 maja 2021 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że Polska naruszyła postanowienia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka dotyczące prawa do rzetelnego procesu sądowego przez sąd ustanowiony ustawą. Ponadto 22 lipca 2021 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że Izba Dyscyplinarna nie spełnia wymogów sądu ustanowionego ustawą, a KRS nie gwarantuje wystarczającej niezawisłości. Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, że Izba Dyscyplinarna naruszyła art. 6 Konwencji Praw Człowieka zapewniający prawo do rzetelnego procesu sądowego. 24 listopada 2021 r. polski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka,

5 sierpnia 2021 r. Prezes Sądu Najwyższego częściowo zawiesił działalność Izby Dyscyplinarnej do czasu wydania wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w tej sprawie lub do 15 listopada 2021 r., jeżeli do tego dnia orzeczenie nie zostało wydane. Zawieszenie już nie obowiązuje.

6 października 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok (sprawa C-487/19) dotyczący przeniesienia sędziego do innego wydziału sądu okręgowego bez jego zgody. Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że okoliczności, w jakich został powołany sędzia Izby Kontroli Nadzwyczajnej, który nakazał oddalenie skarg na środek przekazujący, budzą uzasadnione wątpliwości co do niezależności tego organu.

7 października 2021 r. polski Trybunał Konstytucyjny uznał art. 1, 2 i 19 Traktatu o Unii Europejskiej za częściowo niekonstytucyjne. Polski Trybunał Konstytucyjny uznał, że wykładnia, zgodnie z którą postanowienia Traktatu o Unii Europejskiej prowadziłyby do prymatu prawa międzynarodowego nad prawem krajowym rangi konstytucyjnej byłaby nie do pogodzenia z hierarchią źródeł prawa obowiązującą w Rzeczypospolitej Polskiej . Zgodnie z Konstytucją RP sędziowie powołani przez Prezydenta RP są nieusuwalni, niezawiśli iw sprawowaniu urzędu podlegają wyłącznie Konstytucji i ustawom. Zdaniem polskiego Trybunału Konstytucyjnego kwestionowana przez polski Trybunał Konstytucyjny wykładnia prawa unijnego miała na celu podważenie tej zasady, umożliwienie kwestionowania ważności orzeczeń sądowych i de facto pozbawienie sędziów władzy sądowniczej. W konsekwencji pozbawiłoby to również obywateli pewności prawa i zaufania do sądownictwa. 21 października 2021 r. Parlament Europejski przyjął uchwałę potępiającą decyzję Trybunału Konstytucyjnego i wezwał Komisję Europejską do podjęcia działań w tej sprawie. 22 grudnia 2021 r. Komisja Europejska wszczęła postępowanie przeciwko Polsce na podstawie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („ Parlament Europejski przyjął uchwałę potępiającą decyzję Trybunału Konstytucyjnego i wezwał Komisję Europejską do podjęcia działań w tej sprawie. 22 grudnia 2021 r. Komisja Europejska wszczęła postępowanie przeciwko Polsce na podstawie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („ Parlament Europejski przyjął uchwałę potępiającą decyzję Trybunału Konstytucyjnego i wezwał Komisję Europejską do podjęcia działań w tej sprawie. 22 grudnia 2021 r. Komisja Europejska wszczęła postępowanie przeciwko Polsce na podstawie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE ”) z powodu poważnych obaw związanych z polskim Trybunałem Konstytucyjnym i jego ostatnim orzecznictwem, jako że Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniach z dnia 14 lipca 2021 r. i 7 października 2021 r. uznał postanowienia traktatów UE za niezgodne z Konstytucją RP , wyraźnie kwestionując pierwszeństwo prawa Unii.

W lutym 2022 r. Prezydent RP zaproponował ustawę o rozwiązaniu Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Ustawa ta, ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1259), weszła w życie 15 lipca 2022 r. i powołała w jej miejsce Izbę Zawodową Odpowiedzialność wobec 11 sędziów powołanych przez Prezydenta RP spośród sędziów Sądu Najwyższego zasiadających w pozostałych izbach, wylosowanych z góry na posiedzeniu Kolegium Sądu Najwyższego w liczbie trzykrotnej liczby sędziów zasiadających w Izbie Zawodowej Odpowiedzialność.

3 lutego 2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Advance Pharma sp. z o.o. z oo przeciwko Polsce w sprawie nieprawidłowości w powoływaniu sędziów Sądu Najwyższego RP. Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że sposób powoływania sędziów naruszał prawo do rzetelnego procesu sądowego. Europejski Trybunał Praw Człowieka zauważył również, że biorąc pod uwagę ciągłe działania Krajowej Rady Sądownictwa w zakresie powoływania sędziów, „w przyszłości spowoduje to potencjalnie wielokrotne naruszenia” i „doprowadzi do dalszego zaostrzenia kryzysu praworządności w Polsce."

 

8

SPIS TREŚCI

 

Uwagi dotyczące oceny

Od połowy lat 90. Polska jest oceniana przez agencje ratingowe, w tym Standard & Poor's („ S&P ”), Moody's („ Moody’s ”) i Fitch („ Fitch ”).”). Rating kredytowy Polski był na przestrzeni lat kilkakrotnie podwyższany, zgodnie z rozwojem gospodarczym kraju. W kwietniu 2018 r. perspektywa ratingu Polski została podniesiona przez S&P do pozytywnej. W 2019 i 2020 roku S&P, Moody's i Fitch potwierdziły swoje ratingi. Ogłoszony w październiku 2019 r. rating S&P dla Polski wynosił A-/A-2 dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie obcej oraz A/A-1 dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie lokalnej. 1 kwietnia 2022 r. agencja S&P ogłosiła decyzję o utrzymaniu ratingu kredytowego Polski na niezmienionym poziomie A-/A-2 odpowiednio dla zobowiązań długo- i krótkoterminowych w walucie obcej oraz A/A-1 dla zobowiązań długo- i krótkoterminowych. zobowiązań odpowiednio w walucie lokalnej, z perspektywą stabilną. 29 kwietnia 2022 r. Agencja Moody's ogłosiła decyzję o utrzymaniu ratingu kredytowego Polski na niezmienionym poziomie A2/P1 odpowiednio dla zobowiązań długo i krótkoterminowych. Perspektywa ratingu pozostała na stabilnym poziomie. 22 lipca 2022 r. agencja Fitch Ratings potwierdziła rating IDR (Long-Term Foreign-Currency) emitenta (IDR) na poziomie „A-” z perspektywą stabilną.

Stosunki międzynarodowe i ustalenia regionalne

Stosunki międzynarodowe

Polska jest członkiem-założycielem Organizacji Narodów Zjednoczonych, należy do większości organizacji międzynarodowych i utrzymuje stosunki dyplomatyczne ze 195 krajami. W 1967 r. Polska przystąpiła do Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu („ GATT ”) i jest członkiem Światowej Organizacji Handlu („ WTO ”), następcy GATT. W 1986 r. Polska ponownie przystąpiła do Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju („ IBRD ”), znanego jako Bank Światowy, oraz Międzynarodowego Funduszu Walutowego („ MFW ”), po wycofaniu swoich pierwotnych członków w 1950 r. Od 1987 r. Polska również członek Międzynarodowej Korporacji Finansowej („ IFC ”) i Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju („ IDA”). Polska została członkiem Agencji Wielostronnych Gwarancji Inwestycji („ MIGA ”) w 1990 roku. Ponadto Polska była członkiem-założycielem Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju („ EBOR ”). W 1996 r. Polska została przyjęta do pełnego członkostwa w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju („ OECD ”). Został członkiem Europejskiego Banku Inwestycyjnego („ EBI ”) w 2004 r. po przystąpieniu do Unii Europejskiej, a w 1998 r. dołączył do Banku Rozwoju Rady Europy („ CEB ”). Polska jest również członkiem-założycielem Infrastruktury Azjatyckiej Bank Inwestycyjny („ AIIB ”)

12 marca 1999 r. Polska została członkiem Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.

Ustalenia regionalne

Członkostwo w Unii Europejskiej i przyjęcie euro

Polska i dziewięć innych krajów kandydujących podpisały Traktat Akcesyjny z Unią Europejską („ Traktat Akcesyjny ”) 16 kwietnia 2003 r. w Atenach. Traktat Akcesyjny został ratyfikowany przez wszystkich członków UE i kraje kandydujące i wszedł w życie 1 maja 2004 r.

Traktat o przystąpieniu wraz z Traktatem o UE i TFUE stanowi podstawę prawną regulowania m.in. gospodarki, handlu, usług, przepływu kapitału i pracowników oraz wspierania i ochrony inwestycji.

UE prowadzi unię celną między państwami członkowskimi oraz wspólną politykę handlową w stosunku do krajów spoza UE, która obejmuje wspólną taryfę celną, wspólny system importu i eksportu, podjęcie jednolitych środków liberalizacji handlu oraz instrumenty ochrony handlu i handlu umowy zawarte przez UE z krajami trzecimi.

Akcesja do UE umożliwiła Polsce udział w unijnym procesie legislacyjnym i decyzyjnym. Jest również związany prawem UE (tj. traktatami, rozporządzeniami, dyrektywami i decyzjami UE, w tym orzeczeniami sądowymi UE). Na potrzeby wyborów do Parlamentu Europejskiego Polska jest podzielona na okręgi wyborcze, podobnie jak Irlandia, Włochy, Francja, Holandia, Belgia i Niemcy.

Po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 r. Polska miała początkowo 51 posłów do Parlamentu Europejskiego, ale 1 lutego 2020 r. liczba ta wzrosła do 52 po realokacji

 

9

SPIS TREŚCI

 

siedziba Wielkiej Brytanii po jej wystąpieniu z UE 31 stycznia 2020 r. (powszechnie znanym jako „ Brexit ”). Większość tych członków należy do Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów lub Grupy Europejskiej Partii Ludowej. Kolejne wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się w maju 2024 r.

Jako państwo członkowskie UE, Polska musi przestrzegać Paktu Stabilności i Wzrostu, który stanowi oparte na zasadach ramy koordynacji krajowych polityk fiskalnych w unii gospodarczej i walutowej („ UGW ”). Została utworzona w celu ochrony zdrowych finansów publicznych, co jest ważnym warunkiem prawidłowego funkcjonowania UGW. Chociaż nie wyznaczono żadnego terminu, przyjęcie euro jest wymagane na mocy traktatu akcesyjnego. Jego przyjęcie wymaga spełnienia określonych kryteriów ekonomiczno-prawnych oraz uczestnictwa w Mechanizmie Kursowym („ ERM II ””). Uwzględniając zobowiązania traktatowe, należy mieć na uwadze, że poziom realnej konwergencji Polski ze strefą euro – pod względem PKB per capita – nadal pozostaje w tyle za rozwiniętymi krajami członkowskimi. Ponadto, choć tempo synchronizacji cykli koniunkturalnych było w ostatnich latach stosunkowo stabilne, struktura gospodarki Polski odbiega od strefy euro. W takiej sytuacji przyjęcie euro groziłoby negatywnymi wstrząsami dla polskiej gospodarki. W ostatnich latach UGW przeszła gruntowną reformę w celu uzupełnienia jej architektury i wzmocnienia jej długoterminowej stabilności. W związku z tym, ze względu na wysoki poziom niepewności co do jego wyników i przyszłych warunków gospodarczych, na dzień niniejszego prospektu Rzeczpospolita nie jest w stanie wskazać, kiedy Polska przyjmie euro.

As with all Member States outside the euro area, Poland is subject to multilateral supervision by the EU Council and is obliged to prepare convergence programs on an annual basis. The Convergence Program (or Stability Program in Eurozone countries) provides for the monitoring of economic developments in each of the Member States and for the EU as a whole, as well as examining the consistency of those countries’ economic policies with recommendations set by the EU on a regular basis.

Programy konwergencji obejmują politykę fiskalną, główne założenia leżące u podstaw perspektyw gospodarczych oraz ocenę środków polityki gospodarczej i ich wpływu na budżet. Informacje te prezentowane są za rok bieżący i poprzedni oraz zawierają prognozy na kolejne trzy lata.

W kwietniu 2022 Polska opublikowała Aktualizację Programu Konwergencji 2022z najnowszymi prognozami makroekonomicznymi i fiskalnymi do 2025 r. W celu złagodzenia gospodarczych i społecznych skutków pandemii COVID-19 oraz uczynienia gospodarek europejskich bardziej odpornymi i lepiej przygotowanymi na wyzwania związane z transformacją ekologiczną i cyfrową, Komisja Europejska zaproponowała , wraz z długoterminowym budżetem UE na lata 2021-2027, Next Generation EU, tymczasowy instrument naprawczy na kwotę 750 mld EUR, największy pakiet stymulacyjny kiedykolwiek finansowany z budżetu UE. W celu sfinansowania pakietu UE pożyczyła środki z rynków finansowych. Centralnym elementem nowego instrumentu jest RRF, oferujący 672,5 mld euro dotacji i pożyczek na reformy i inwestycje podejmowane przez kraje UE. Polska będzie jednym z głównych beneficjentów RRF i może otrzymać do 23 euro. 9 mld (ceny bieżące) dotacji i 11,5 mld EUR (ceny bieżące) pożyczek. 1 czerwca 2022 r. Komisja zatwierdziła Krajowy Plan Naprawy.

W celu przeciwdziałania negatywnym skutkom gospodarczym i społecznym pandemii COVID-19 stworzono europejski instrument tymczasowego wsparcia w celu złagodzenia ryzyka bezrobocia w sytuacji nadzwyczajnej (SURE). Instrument zapewnia pomoc finansową UE w wysokości do 100 mld EUR w formie pożyczek dla dotkniętych państw członkowskich w celu przeciwdziałania nagłemu wzrostowi wydatków publicznych na utrzymanie zatrudnienia. Polska jest jednym z trzech największych odbiorców SURE z pożyczką w wysokości 11,236 mld euro.

21 lipca 2020 r. Rada Europejska (KE) zatwierdziła fundusz Next Generation EU („ NGEU ”), czyli pakiet naprawy gospodarczej Unii Europejskiej o wartości 750 mld euro, mający na celu wsparcie państw członkowskich dotkniętych pandemią COVID-19, z Instrumentem Odbudowy i Odporności („ RRF”) jako jego kluczowy element. W maju 2021 r. Polska przedstawiła swój krajowy plan naprawy i odporności. Polski plan opiera się na pięciu filarach odporności gospodarczej, w tym środowisku biznesowym, polityce innowacji i rynku pracy, zielonej energii, transformacji cyfrowej, zrównoważonym transporcie i systemie opieki zdrowotnej. Plan obejmuje działania na rzecz poprawy jakości powietrza, efektywności energetycznej budynków, rozwoju odnawialnych źródeł energii, bezemisyjnego transportu oraz dostępu do szerokopasmowego internetu. Projekty w planie obejmują cały okres istnienia RRF do 2026 roku. Plan proponuje projekty w sześciu europejskich obszarach flagowych. Większość krajowych

 

10

SPIS TREŚCI

 

plany zostały już zaakceptowane przez Komisję Europejską. KE zaakceptowała polski plan 1 czerwca 2022 r., a 17 czerwca 2022 r. zatwierdziła go Rada Ecofin. Pozytywna ocena otworzyła drogę do wypłaty przez UE 23,9 mld euro dotacji i 11,5 mld euro pożyczek w ramach RRF, pod warunkiem potwierdzenia, że ​​Polska osiągnęła określone przez Komisję Europejską kamienie milowe dotyczące m.in. reformy polskiego sądownictwa , transformacja cyfrowa, transport, gospodarka, służba zdrowia i zielona energia. Najpilniejsze kamienie milowe dotyczą reform polskiego sądownictwa,Polityki Rządu i Agenda Legislacyjna — Reforma polskiego sądownictwa ”).

Napływ środków unijnych

Jedną z najważniejszych kwestii w pierwszych latach członkostwa Polski w UE była skuteczna realizacja projektów współfinansowanych przez UE. Jest to zgodne z zasadą solidarności europejskiej, która wymaga, aby bogatsze państwa członkowskie pomagały mniej rozwiniętym krajom UE wypełniać lukę w ich rozwoju gospodarczym i społecznym.

Członkostwo Polski w UE spowodowało znaczący napływ środków unijnych w wysokości ok. 220,2 mld EUR w okresie od maja 2004 r. do maja 2022 r. (głównie z funduszy strukturalnych na inicjatywy związane z polityką spójności oraz płatności w ramach Wspólnej Polityki Rolnej). I odwrotnie, w tym okresie Polska dokonała około 72,9 mld euro wpłat „środków własnych” do UE. Napływ netto środków unijnych w tym okresie wyniósł ok. 147,3 mld EUR. Poniższa tabela przedstawia informacje dotyczące napływu środków unijnych do Polski we wskazanych okresach.

​ ​ ​

2017

​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​ ​

Pięć miesięcy

zakończonych

maj 2022

​

​ ​ ​

(mln EUR)

​

Napływ środków unijnych ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Polityka spójności

​ ​ ​ ​ 7078 ​ ​ ​ ​ ​ 11.055 ​ ​ ​ ​ ​ 11 399 ​ ​ ​ ​ ​ 13 361 ​ ​ ​ ​ ​ 13198 ​ ​ ​ ​ ​ 2705,5 ​ ​

Wspólne rolnictwo. Polityka

​ ​ ​ ​ 3982 ​ ​ ​ ​ ​ 4260 ​ ​ ​ ​ ​ 4494 ​ ​ ​ ​ ​ 4718 ​ ​ ​ ​ ​ 4779 ​ ​ ​ ​ ​ 4 105,7 ​ ​

Inne fundusze

​ ​ ​ ​ 92 ​ ​ ​ ​ ​ 443 ​ ​ ​ ​ ​ 451 ​ ​ ​ ​ ​ 910 ​ ​ ​ ​ ​ 608 ​ ​ ​ ​ ​ 165,4 ​ ​

Całkowity ​ ​ ​ ​ 11 152 ​ ​ ​ ​ ​ 15,758 ​ ​ ​ ​ ​ 16 284 ​ ​ ​ ​ ​ 18 990 ​ ​ ​ ​ ​ 18 585 ​ ​ ​ ​ ​ 6 976,6 ​ ​

​

Źródło: Ministerstwo Finansów

Poniższa tabela przedstawia informacje dotyczące wykorzystania środków unijnych w okresie od maja 2004 do maja 2022 roku.

​ ​ ​

(mln EUR)

​

Bieżące wpływy

​ ​ ​ ​ 96,534,5 ​ ​

Wpływy kapitałowe

​ ​ ​ ​ 123 770,8 ​ ​

Całkowity ​ ​ ​ ​ 220 305,3 ​ ​

​

Źródło: Ministerstwo Finansów

Poniższa tabela przedstawia niektóre informacje dotyczące przewidywanego napływu środków unijnych we wskazanych okresach. Są to prognozy oparte na aktualnym budżecie UE i nie odzwierciedlają zobowiązań prawnych w imieniu UE do zapewnienia funduszy.

 

11

SPIS TREŚCI

 

Poniżej przedstawiono napływ środków unijnych do Polski.

​ ​ ​

2022

​ ​

2023

​

​ ​ ​

(mln EUR)

​

Prognozowane przyszłe napływy funduszy UE ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Wspólna polityka rolna

​ ​ ​ ​ 4743,61 ​ ​ ​ ​ ​ 5120,87 ​ ​

Polityka spójności

​ ​ ​ ​ 8956,05 ​ ​ ​ ​ ​ 9824,56 ​ ​

Inni

​ ​ ​ ​ 542,18 ​ ​ ​ ​ ​ 517,13 ​ ​

Perspektywa finansowa 2021 – 2027

​ ​ ​ ​ 638,8 ​ ​ ​ ​ ​ 1167,7 ​ ​

​

Źródło: Ministerstwo Finansów

Poniższa tabela przedstawia niektóre informacje dotyczące składek Polski do budżetu UE (tj. płatności „środków własnych” na rzecz UE) we wskazanych okresach.

​ ​ ​

2017

​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​ ​

Five months

ended

May 31, 2022

​

​ ​ ​

(mln EUR)

​

Płatności ze środków własnych ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Płatności związane z brutto ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Przychód narodowy

​ ​ ​ ​ 2 024,70 ​ ​ ​ ​ ​ 2900,7 ​ ​ ​ ​ ​ 3180,8 ​ ​ ​ ​ ​ 3 795,8 ​ ​ ​ ​ ​ 4399 ​ ​ ​ ​ ​ 1,806,2 ​ ​

Płatności związane z VAT

​ ​ ​ ​ 570,80 ​ ​ ​ ​ ​ 547,7 ​ ​ ​ ​ ​ 742,6 ​ ​ ​ ​ ​ 851,3 ​ ​ ​ ​ ​ 885 ​ ​ ​ ​ ​ 347,8 ​ ​

Tradycyjne zasoby własne ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Płatności

​ ​ ​ ​ 645,30 ​ ​ ​ ​ ​ 749,0 ​ ​ ​ ​ ​ 830.1 ​ ​ ​ ​ ​ 826,0 ​ ​ ​ ​ ​ 1,132 ​ ​ ​ ​ ​ 546,6 ​ ​

Rabaty i korekty

​ ​ ​ ​ 318,70 ​ ​ ​ ​ ​ 284,10 ​ ​ ​ ​ ​ 296,2 ​ ​ ​ ​ ​ 360,3 ​ ​ ​ ​ ​ 288 ​ ​ ​ ​ ​ 123,7 ​ ​

Plastikowy

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ 372 ​ ​ ​ ​ ​ 158,8 ​ ​

Całkowity ​ ​ ​ ​ 3,559,50 ​ ​ ​ ​ ​ 4481,50 ​ ​ ​ ​ ​ 5049,7 ​ ​ ​ ​ ​ 5,833,4 ​ ​ ​ ​ ​ 7076 ​ ​ ​ ​ ​ 2983,1 ​ ​

​

Źródło: Ministerstwo Finansów

Relacje z wielostronnymi instytucjami finansowymi

Polska jest członkiem różnych wielostronnych instytucji finansowych, w tym MFW, Banku Światowego, EBI, EBOR i AIIB. Na dzień 31 grudnia 2021 r. zobowiązania Polski wobec wielostronnych instytucji finansowych wyniosły 12,5 mld euro, co stanowi 21,6 proc. całkowitego zadłużenia zagranicznego Skarbu Państwa. Na dzień 31 grudnia 2021 r. należności Banku Światowego wobec Polski, pomniejszone o spłaty kapitału, wyniosły 5,99 mld EUR. Obecnie Polska posiada jeden aktywny projekt finansowany z kredytów Banku Światowego dotyczący zarządzania i ochrony przeciwpowodziowej.

Główne obszary działalności Grupy EBI (Bank i EFI) w Polsce obejmują sektory transportu, energetyki, wody, kanalizacji, odpadów stałych, urbanistyki, zdrowia, szkolnictwa wyższego, telekomunikacji i rolnictwa. Ponadto EBI udziela pożyczek na zasadach komercyjnych dla przedsiębiorstw prywatnych i gmin, a także pożyczek dla pośredników finansowych w celu sfinansowania pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstw („ MŚP ”).

Łączne inwestycje EBI w Polsce w 2021 r. wyniosły 5,2 mld EUR. Na dzień 31 grudnia 2021 r. EBI zaangażował 83,3 mld EUR wobec polskich kredytobiorców, a należności EBI od polskich kredytobiorców, pomniejszone o spłaty kapitału, wyniosły 19,2 mld EUR na dzień 31 grudnia 2021 r.

Grupa EBI jest głównym partnerem wykonawczym programu InvestEU, który ma zapewnić dodatkowy bodziec w wysokości ponad 372 mld EUR na inwestycje, innowacje i tworzenie miejsc pracy w latach 2021–27. InvestEU opiera się na sukcesie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych („ EFIS ”), który został uruchomiony wspólnie przez Grupę EBI i Komisję Europejską w 2015 r.

 

12

SPIS TREŚCI

 

Polska zajęła 6 miejsce pod względem wartości zatwierdzonego wsparcia EFIS wśród krajów UE, z 60 zatwierdzonymi projektami w ramach okna infrastruktury i innowacji (łączna wartość ok. 63 mld zł) oraz 13 umów zawartych z pośrednikami finansowymi w ramach okna MSP (łączna wartość portfeli ok. 13,8 mld zł).

Polska przystąpiła również do Europejskiego Funduszu Gwarancyjnego (EFG) utworzonego przez uczestniczące kraje UE i obsługiwanego przez Grupę EBI. EFG został utworzony przez Grupę EBI przy udziale Polski i innych państw członkowskich UE w celu ochrony firm dotkniętych kryzysem COVID-19. Wykorzystując gwarancje o wartości prawie 25 mld EUR, EFG umożliwia EBI i EFI udzielanie pożyczek, gwarancji, papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, instrumentów kapitałowych i innych instrumentów finansowych dostępnych głównie małym i średnim przedsiębiorstwom. EFG jest częścią pakietu naprawczego Unii Europejskiej, którego celem jest zapewnienie łącznej kwoty 540 miliardów euro na ożywienie tych części gospodarki UE, które ucierpiały najbardziej.

Pakiet obejmuje również europejski instrument tymczasowego wsparcia w celu złagodzenia ryzyka bezrobocia w nagłych wypadkach („ SURE ”). SURE zapewnia pomoc finansową w łącznej wysokości do 100 mld EUR w formie pożyczek z UE dla państw członkowskich dotkniętych kryzysem COVID-19 w celu przeciwdziałania nagłemu wzrostowi wydatków publicznych na utrzymanie zatrudnienia. Pożyczki w ramach SURE są wspierane przez 25 mld EUR dobrowolnych gwarancji państw członkowskich w celu zwiększenia siły finansowej SURE. Wkład Polski do całkowitej kwoty gwarancji odpowiada jej względnemu udziałowi w całkowitym dochodzie narodowym brutto (DNB) Unii Europejskiej, opartym na budżecie UE 2020 i wynosi 930 mln euro. Polska otrzymała pożyczkę SURE w wysokości 11,236 mld euro.

Od początku swojej działalności w Polsce EBOR zainwestował 11,4 mld euro w 468 projektów (stan na 31 grudnia 2021 r.) w różnych sektorach gospodarki kraju (korporacyjne, instytucje finansowe, infrastruktura i energetyka). Większość inwestycji EBOR, 10,7 mld euro, została przyznana sektorowi prywatnemu. Wartość obecnego portfela projektów EBOR w Polsce to blisko 3,5 mld euro.

Polska jest członkiem Specjalnego Systemu Rozpowszechniania Danych MFW i przestrzega obowiązujących praktyk i standardów w zakresie publicznego rozpowszechniania danych ekonomiczno-finansowych. Nadzór nad krajami prowadzony przez MFW jest procesem ciągłym, którego kulminacją są regularne (zwykle coroczne) kompleksowe konsultacje z poszczególnymi krajami członkowskimi, z dyskusjami pomiędzy nimi, jeśli zajdzie taka potrzeba. Konsultacje są znane jako „konsultacje Artykułu IV”, ponieważ są wymagane przez Artykuł IV Statutu MFW. Podczas konsultacji na podstawie Artykułu IV zespół ekonomistów MFW odwiedza dany kraj, aby ocenić rozwój sytuacji gospodarczej i finansowej oraz przedyskutować politykę gospodarczą i finansową kraju z przedstawicielami rządu i banku centralnego. Obecnie MFW przeprowadza z Polską standardowe konsultacje na podstawie art. IV w cyklu 12-miesięcznym.

Wizyty ekonomistów MFW w krajach członkowskich nazywane są misjami z artykułu IV. Ostatnia misja art. IV do Polski zakończyła się w grudniu 2021 r. Konsultacje z Polską przeprowadził Zarząd MFW, który zatwierdził raport z konsultacji 18 lutego 2022 r. Konsultacje potwierdziły, że polska gospodarka przetrwała COVID -19 kryzys dobrze.

Według MFW energiczne wsparcie polityczne i silne fundamenty umożliwiły Polsce przetrwanie gospodarczych skutków pandemii COVID-19 i silne ożywienie. Obecnym wyzwaniem dla polityki gospodarczej jest kontynuowanie wychodzenia z nadzwyczajnego wsparcia politycznego, zachowanie stabilności makroekonomicznej w obliczu pojawiających się presji oraz zarządzanie ryzykiem związanym z pandemią COVID-19 i innymi czynnikami. W opinii MFW polityka fiskalna powinna unikać ekspansywnego nastawienia, gdy produkcja przekracza potencjał, a bufory fiskalne powinny być stopniowo przywracane, aby zrobić miejsce na niekorzystne niespodzianki i przewidywalne długoterminowe potrzeby w zakresie wydatków. Wysiłki polityczne na rzecz wzmocnienia umiejętności siły roboczej i przyspieszenia dekarbonizacji gospodarki, wspierane przez UE, mają kluczowe znaczenie dla utrzymania konkurencyjności Polski i wydłużenia jej historii silnego wzrostu.

Od 1988 roku Polska jest członkiem i współtwórcą Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju („ IDA ”), które udziela preferencyjnych długoterminowych pożyczek najbiedniejszym krajom świata.

Na dzień 16 lipca 2022 r. składka Polski do ARP wyniosła 40,44 mln SDR i 35,3 mln EUR, z czego 39,684 mln SDR i 102,667 mln EUR zostało już opłaconych. Polska uczestniczy również w Wielostronnej Inicjatywie Umorzenia Długów ARP. Na dzień 16 lipca 2022 r. Polska zaangażowała 36,49 mln zł i zapłaciła 13,95 mln zł.

 

13

SPIS TREŚCI

 

Chociaż Polska nie jest członkiem Nordyckiego Banku Inwestycyjnego („ NIB ”), ma dostęp do finansowania NIB.

Na dzień 31 grudnia 2021 r. kredyty udzielone samorządom i podmiotom sektora prywatnego w Polsce przez NIB wyniosły ok. 341,06 mln EUR.

W czerwcu 2016 r. Polska została członkiem założycielem Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych („ AIIB ”). Polska nie pożycza obecnie od AIIB.

Polska jest członkiem CEB od 1998 roku.

W 2021 r. CEB zatwierdził 366 mln euro pożyczek dla Polski i wypłacono 205 mln euro. Na dzień 31 grudnia 2021 r. należności CEB wobec Skarbu Państwa wyniosły 240 mln EUR. Łączne zadłużenie polskich podmiotów wobec CEB wyniosło 1,51 mld euro.

Polska jest państwem założycielskim Inicjatywy Trójmorza, forum dialogu regionalnego i współpracy gospodarczej dla dwunastu krajów Europy Środkowo-Wschodniej położonych na obszarze otoczonym trzema morzami regionu: Adriatykiem, Bałtykiem i Morzem Czarnym. Pierwsze spotkanie Forum Biznesu Trójmorza zaowocowało podpisaniem listu intencyjnego powołującego do życia Fundusz Inwestycyjny Trójmorza („ 3SIIF ”). Utworzyły go początkowo dwie instytucje z Polski i Rumunii (odpowiednio BGK i EximBank), które wniosły ponad 500 mln euro, które w przyszłości miały wzrosnąć do 4-5 mld euro. Został zaprojektowany jako komercyjny instrument finansowy wspierający projekty infrastrukturalne w sektorach transportu, energetyki i cyfryzacji w Europie Środkowo-Wschodniej.

Główne traktaty międzynarodowe

Ponieważ Polska jest członkiem UE, Traktat Akcesyjny wraz z Traktatem o Unii Europejskiej i Traktatem o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi podstawę prawną regulującą m.in. gospodarkę, handel, usługi, kapitał i ludzi. przepływy zasobów, wsparcie i ochrona inwestycji.

UE posiada unię celną wśród swoich państw członkowskich oraz wspólną politykę handlową w stosunku do krajów spoza UE, która obejmuje m.in. wspólną taryfę celną, wspólny system importu i eksportu oraz podjęcie jednolitych środków liberalizacji handlu, m.in. a także instrumenty ochrony handlu i umowy handlowe zawierane przez UE z innymi krajami.

W czerwcu 2017 r. Polska podpisała wielostronną konwencję o wdrożeniu środków związanych z traktatami podatkowymi w celu zapobiegania erozji bazy danych i przenoszeniu zysków („ MLI ”). Polska zakończyła krajowe procedury ratyfikacyjne i złożyła dokument ratyfikacyjny 23 stycznia 2018 r. jako czwarty sygnatariusz MLI. MLI oferuje rządom rozwiązania mające na celu wypełnienie luk w istniejących międzynarodowych przepisach podatkowych poprzez transpozycję wyników projektu OECD/G20 BEPS do dwustronnych umów podatkowych na całym świecie. MLI globalnie modyfikuje stosowanie tysięcy dwustronnych umów podatkowych zawartych w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania.

Do tej pory MLI zmodyfikował 44 polskie umowy podatkowe. Jednak liczba traktatów objętych MLI opiera się na zakończeniu procedury ratyfikacyjnej przez partnerów traktatowych i dlatego może w przyszłości wzrosnąć.

Zbliżająca się reforma wpływająca na podatek dochodowy od osób prawnych

W lipcu 2021 r. i październiku 2021 r. Polska, jako członek OECD Inclusive Framework, przystąpiła do Oświadczenia w sprawie dwufilarowego rozwiązania dotyczącego wyzwań podatkowych wynikających z cyfryzacji gospodarki. W konsekwencji Polska wdroży globalną reformę, wprowadzając nowe prawo podatkowe dla rynkowych jurysdykcji konsumpcji (Filar I) oraz zasady zapewniające globalny minimalny poziom opodatkowania (Filar II). Rozwiązanie dwufilarowe wpłynie na podatek dochodowy od osób prawnych nakładany na duże, głównie międzynarodowe grupy przedsiębiorstw.

 

14

SPIS TREŚCI

 

GOSPODARKA

Z około 38,1 mln mieszkańców Polska jest najludniejszym członkiem UE w Europie Środkowo-Wschodniej (i piątym w całej UE). Do mocnych stron polskiej gospodarki należą: zadłużenie prywatne przedsiębiorstw niefinansowych i gospodarstw domowych jest stosunkowo niskie; system walutowy jest elastyczny; Polski eksport i gospodarka nie są uzależnione od jednego sektora; a rynek krajowy jest szeroki. Sektor bankowy pozostaje dobrze skapitalizowany, płynny i rentowny, a polityka makroekonomiczna kraju jest ukierunkowana na utrzymanie długoterminowego wysokiego, zrównoważonego wzrostu. Od wejścia do UE w 2004 r. Polska znacznie skorzystała z funduszy strukturalnych UE, co pozwoliło rządowi na stałe inwestowanie w rozwój infrastruktury i rozwój społeczny. Dostosowanie do standardów UE wsparło modernizację kraju. Dziś, Polska jest szóstą co do wielkości gospodarką w UE, z prężnie rozwijającym się sektorem prywatnym, składającym się z konkurencyjnych w skali międzynarodowej firm zorientowanych na eksport oraz dobrze wykształconego i wykwalifikowanego kapitału ludzkiego. Sektor usług stanowi największą część polskiej gospodarki (64 proc.), następnie przemysł i budownictwo (33 proc.) oraz rolnictwo (3 proc.). Silne fundamenty makroekonomiczne i ramy polityki, duży i zróżnicowany popyt wewnętrzny oraz elastyczna polityka fiskalna sprawiły, że Polska jako jedyny kraj UE uniknęła recesji podczas światowego kryzysu gospodarczego i finansowego po 2007 r., a jej gospodarka wzrosła o 53 proc. roczny wzrost PKB o około 3,6 proc. COVID-19 i związane z nim ograniczenia doprowadziły do ​​pierwszego spadku PKB od 1991 r., a mianowicie spadku o 2,2 proc. w 2020 r. Jednak

Mandat Polski w zakresie polityki pieniężnej określa Konstytucja oraz Ustawa o Narodowym Banku Polskim („ Ustawa o NBP ”). NBP odpowiada za realizację polityki pieniężnej, której podstawowym celem jest utrzymanie stabilności cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to realizacji podstawowego celu NBP. Od ponad 20 lat Rada Polityki Pieniężnej (niezależny organ decyzyjny NBP) („ RPP”) prowadzi politykę pieniężną ze strategią celu inflacyjnego. W 2004 r. RPP przyjęła cel inflacyjny na poziomie 2,5 proc. z symetrycznym przedziałem tolerancji dla odchyleń ± 1 punkt procentowy. Główne założenia strategii polityki pieniężnej NBP, w tym poziom celu inflacyjnego, jego średniookresowy charakter oraz reżim płynnego kursu walutowego, nie uległy zmianie.

W latach 2004-2021 średni wzrost cen konsumpcyjnych wyrażony wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych („ CPI ”) w Polsce wyniósł 2,3 proc., zgodnie z celem inflacyjnym NBP, natomiast średni poziom inflacji bazowej (CPI z wyłączeniem żywności i energii) wyniósł 1,6 proc.

Poniższa tabela przedstawia niektóre statystyki makroekonomiczne dla poniższych okresów:

​ ​ ​

2004

​ ​

2008

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​

​ ​ ​

Aktualne ceny, standardy siły nabywczej („PPS” na mieszkańca)

​

PKB na mieszkańca

​ ​ ​ ​ 10 910 ​ ​ ​ ​ ​ 14,205 ​ ​ ​ ​ ​ 22 741 ​ ​ ​ ​ ​ 22 760 ​ ​ ​ ​ ​ 24,993 ​ ​

​ ​ ​

(% PKB )

​

Prywatna konsumpcja

​ ​ ​ ​ 64,4 ​ ​ ​ ​ ​ 62,0 ​ ​ ​ ​ ​ 57,5 ​ ​ ​ ​ ​ 56,7 ​ ​ ​ ​ ​ 56,5 ​ ​

Konsumpcja publiczna

​ ​ ​ ​ 18,3 ​ ​ ​ ​ ​ 18,7 ​ ​ ​ ​ ​ 18,0 ​ ​ ​ ​ ​ 19,1 ​ ​ ​ ​ ​ 18,7 ​ ​

Inwestycja ​ ​ ​ ​ 18,3 ​ ​ ​ ​ ​ 23,1 ​ ​ ​ ​ ​ 18,3 ​ ​ ​ ​ ​ 17,2 ​ ​ ​ ​ ​ 16,6 ​ ​

Eksport ​ ​ ​ ​ 34,2 ​ ​ ​ ​ ​ 37,8 ​ ​ ​ ​ ​ 55,4 ​ ​ ​ ​ ​ 55,9 ​ ​ ​ ​ ​ 60,7 ​ ​

Import ​ ​ ​ ​ 37,2 ​ ​ ​ ​ ​ 43,1 ​ ​ ​ ​ ​ 50,6 ​ ​ ​ ​ ​ 49,1 ​ ​ ​ ​ ​ 56,2 ​ ​

Wartość dodana: ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Przemysł

​ ​ ​ ​ 22,4 ​ ​ ​ ​ ​ 21,5 ​ ​ ​ ​ ​ 21,5 ​ ​ ​ ​ ​ 21,5 ​ ​ ​ ​ ​ 23,4 ​ ​

Budowa

​ ​ ​ ​ 6,3 ​ ​ ​ ​ ​ 7,2 ​ ​ ​ ​ ​ 6,6 ​ ​ ​ ​ ​ 6,3 ​ ​ ​ ​ ​ 5,8 ​ ​

Handel; naprawa pojazdów samochodowych

​ ​ ​ ​ 16,4 ​ ​ ​ ​ ​ 15,9 ​ ​ ​ ​ ​ 15,5 ​ ​ ​ ​ ​ 15,2 ​ ​ ​ ​ ​ 15,1 ​ ​

​ ​ ​

(ogółem=100 )

​

Struktura zatrudnienia (BAEL (1) , 15 lat i więcej/15 – 89 lat):

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Rolnictwo

​ ​ ​ ​ 18,0 ​ ​ ​ ​ ​ 14,0 ​ ​ ​ ​ ​ 9,2 ​ ​ ​ ​ ​ 9,6 ​ ​ ​ ​ ​ 8.4 ​ ​

Przemysł i budownictwo

​ ​ ​ ​ 28,8 ​ ​ ​ ​ ​ 31,9 ​ ​ ​ ​ ​ 32,1 ​ ​ ​ ​ ​ 31,7 ​ ​ ​ ​ ​ 30,9 ​ ​

Usługi

​ ​ ​ ​ 53,2 ​ ​ ​ ​ ​ 54,1 ​ ​ ​ ​ ​ 58,7 ​ ​ ​ ​ ​ 58,7 ​ ​ ​ ​ ​ 60,7 ​ ​

 

15

SPIS TREŚCI

 

​ ​ ​

2004

​ ​

2008

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​ ​ ​ ​ ​

​ ​ ​

Aktualne ceny, standardy siły nabywczej („PPS” na mieszkańca)

​ ​ ​ ​ ​

​ ​ ​

(% )

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Wskaźnik aktywności (BAEL (2) , 15 – 89 lat)

​ ​ ​ ​ 54,7 ​ ​ ​ ​ ​ 54,2 ​ ​ ​ ​ ​ 56,0 ​ ​ ​ ​ ​ 55,8 ​ ​ ​ ​ ​ 57,8 ​ ​ ​ ​ ​ ​

Wskaźnik zatrudnienia (BAEL (3) , 20 – 64 lata)

​ ​ ​ ​ 57,0 ​ ​ ​ ​ ​ 65,0 ​ ​ ​ ​ ​ 72,3 ​ ​ ​ ​ ​ 72,7 ​ ​ ​ ​ ​ 75,4 ​ ​ ​ ​ ​ ​

Stopa bezrobocia (BAEL (3) , 15 – 74 lata)

​ ​ ​ ​ 19,0 ​ ​ ​ ​ ​ 7,1 ​ ​ ​ ​ ​ 3,3 ​ ​ ​ ​ ​ 3.2 ​ ​ ​ ​ ​ 3.4 ​ ​ ​ ​ ​ ​

Wydajność pracy na osobę (UE=100 (4) )

​ ​ ​ ​ — ​ ​ ​ ​ ​ 62,5 ​ ​ ​ ​ ​ 79,5 ​ ​ ​ ​ ​ 82,0 ​ ​ ​ ​ ​ 82,8 ​ ​ ​ ​ ​ ​

CPI ​ ​ ​ ​ 3,5 ​ ​ ​ ​ ​ 4.2 ​ ​ ​ ​ ​ 2,3 ​ ​ ​ ​ ​ 3.4 ​ ​ ​ ​ ​ 5.1 ​ ​ ​ ​ ​ ​

Inflacja bazowa

​ ​ ​ ​ 1,7 ​ ​ ​ ​ ​ 2,3 ​ ​ ​ ​ ​ 2,0 ​ ​ ​ ​ ​ 3,9 ​ ​ ​ ​ ​ 4.1 ​ ​ ​ ​ ​ ​

​ ​ ​

(mln euro )

​ ​ ​ ​ ​

Oficjalne aktywa rezerwowe

​ ​ ​ ​ 26 967 ​ ​ ​ ​ ​ 44,139 ​ ​ ​ ​ ​ 114 511 ​ ​ ​ ​ ​ 125 622 ​ ​ ​ ​ ​ 146 576 ​ ​ ​ ​ ​ ​

​ ​ ​

(% PKB )

​ ​ ​ ​ ​

Międzynarodowa pozycja inwestycyjna

​ ​ ​ ​ 40,9 ​ ​ ​ ​ ​ 55,6 ​ ​ ​ ​ ​ 49,8 ​ ​ ​ ​ ​ 44,3 ​ ​ ​ ​ ​ 39,9 ​ ​ ​ ​ ​ ​

TAKSÓWKA ​ ​ ​ ​ (5,8) ​ ​ ​ ​ ​ (6,9) ​ ​ ​ ​ ​ 0,5 ​ ​ ​ ​ ​ 2,9 ​ ​ ​ ​ ​ 0,7 ​ ​ ​ ​ ​ ​

Kredyt dla sektora niefinansowego: ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Przedsiębiorstwa niefinansowe

​ ​ ​ ​ 12,5 ​ ​ ​ ​ ​ 16,9 ​ ​ ​ ​ ​ 15,2 ​ ​ ​ ​ ​ 14,2 ​ ​ ​ ​ ​ 13,2 ​ ​ ​ ​ ​ ​

Gospodarstwa domowe ​ ​ ​ ​ 11,8 ​ ​ ​ ​ ​ 28,7 ​ ​ ​ ​ ​ 32,9 ​ ​ ​ ​ ​ 33,3 ​ ​ ​ ​ ​ 31,1 ​ ​ ​ ​ ​ ​

​

Źródło: Eurostat, NBP, GUS

Uwaga: dane o rynku pracy nie są do końca porównywalne ze względu na zmiany metodologii

(1)

BAEL — Badanie siły roboczej; dane za 2021 r.: wiek 15-89 lat z uwzględnieniem metodologii stosowanej od 2021 r.; dane za lata 2004, 2008 i 2019-2020 dotyczą populacji w wieku 15 lat i więcej i nie są w pełni porównywalne z danymi za 2021 r.

​

(2)

BAEL — Badanie siły roboczej; dane za lata 2019-2021: wiek 15-89 lat z uwzględnieniem metodologii stosowanej od 2021 r.; dane za lata 2004 i 2008 dotyczą populacji w wieku 15 lat i więcej i nie są w pełni porównywalne z danymi za lata 2019-2021.

​

(3)

BAEL — Badanie siły roboczej; dane za lata 2019-2021 z uwzględnieniem metodologii stosowanej od 2021 r. i nie są w pełni porównywalne z danymi za lata 2004 i 2008

​

(4)

UE od lutego 2020 (bez Wielkiej Brytanii)

​

Wydajność ekonomiczna

Wartość dodana brutto była również o 5,6% wyższa niż w 2020 r., przy szczególnie wysokim tempie wzrostu odnotowanym w przemyśle, ale znacznie niższym w budownictwie. Duży (i kolejny z rzędu) spadek wartości dodanej brutto odnotowano w branży hotelarskiej i gastronomicznej.

W pierwszym kwartale 2022 r. pomimo piątej fali pandemii i rosyjskiej inwazji na Ukrainę gospodarka odnotowała dynamiczny wzrost na szeroką skalę. Tempo wzrostu PKB przyspieszyło do 2,5 proc. po silnych wzrostach w trzech poprzednich kwartałach (kwartał, wyrównany sezonowo). Roczny wzrost PKB wyniósł 8,5 proc. (niewyrównany sezonowo). O ile w porównaniu z poprzednim kwartałem PKB Polski skurczył się, to wzrósł o 5,5% w stosunku do drugiego kwartału poprzedniego roku, a po usunięciu wpływu czynników sezonowych o 4,7%.

Trwającemu ożywieniu i umacniającemu się popytowi w 2021 r. towarzyszyła rosnąca inflacja CPI, która wyniosła 5,1 proc. średnio (w porównaniu do 3,4 proc. w 2020 r.). W pierwszym kwartale 2022 r.

 

16

SPIS TREŚCI

 

inflacja wzrosła do 9,7%, aw II kwartale do 13,9%. W lipcu inflacja wzrosła do 15,6%. W ujęciu rocznym wzrost cen żywności przyspieszył do 15,3 proc. rok do roku w lipcu 2022 r., podczas gdy prąd, gaz i inne paliwa wynosiły 37,0 proc. drożej i paliwa 36,8 proc. Inflacja bazowa wzrosła do 9,3% w lipcu 2022 r. Pandemia COVID-19 przynajmniej częściowo odpowiada za osiągnięcie przez inflację obecnego wysokiego poziomu. Głównym motorem jest wzrost cen surowców, w szczególności ropy i gazu. Ponadto ponownemu otwarciu po zamknięciu towarzyszyły globalne zakłócenia w transporcie i niedobory dostaw. Chociaż inflacja bazowa wzrosła mniej niż stopy zasadnicze, wzrosła również w ostatnich miesiącach dzięki silnemu ożywieniu aktywności gospodarczej i dobrej sytuacji na rynku pracy. W ciągu ostatnich kilku miesięcy

W odpowiedzi na rosnącą inflację premier zapowiedział szereg działań mających na celu złagodzenie negatywnego wpływu wzrostu cen dla gospodarstw domowych (tzw. tarcze antyinflacyjne 1,0 i 2,0). Opierają się one na dwóch instrumentach: obniżce podatków, w tym podatku od towarów i usług („ VAT ”), akcyzy i niektórych innych podatków od energii, paliw i produktów spożywczych oraz jednorazowej dotacji bezpośredniej z budżetu państwa dla gospodarstw domowych o niższych dochodach.

Powszechne stosowanie programów utrzymania pracy, które utrzymywały wielu pracowników przywiązanych do ich pracy, pomogło powstrzymać pogorszenie sytuacji na rynku pracy w 2020 r. Po początkowym szoku wywołanym pandemią COVID-19, warunki na rynku pracy zaczęły się powoli poprawiać w drugiej połowie 2020 r. , gdzie wielu pracowników odchodzi z pracy w niepełnym wymiarze godzin. Generalnie rynek pracy okazał się odporny na kryzys, a sytuacja na rynku pracy poprawiła się w 2021 r. Wzrosło zatrudnienie, spadło bezrobocie, a tempo wzrostu płac przyspieszyło. Według Eurostatu zharmonizowana stopa bezrobocia (wyrównana sezonowo, Eurostat) spadła z 3,8 proc. w marcu 2021 do 3 proc. w grudniu 2021 i 2,6 proc. w czerwcu-lipcu 2022 r. (rekordowo niski poziom) i jeden z najniższych wskaźników w UE. Popyt na pracę (metodologia BAEL) i współczynnik aktywności zawodowej wzrosły w 2021 r., a przeciętny wzrost płac w gospodarce narodowej przyspieszył z 6,2 proc. do 8,4 proc.

Po kryzysie związanym z pandemią w 2020 r., gospodarka UE – głównego partnera handlowego Polski – odbiła się w 2021 r. dzięki zniesieniu ograniczeń COVID-19 w miarę postępu procesu szczepień. Według danych Eurostatu realny PKB w UE wzrósł w 2021 r. o 5,4 proc. Wyższy popyt zewnętrzny wspierał polski eksport, ale był ograniczany przez niedobory podaży (zwłaszcza w sektorze motoryzacyjnym). Z drugiej strony import stymulowany był m.in. przez rosnący popyt krajowy oraz wyższe ceny energii. W efekcie od maja 2021 r. import wyraźnie przewyższył eksport, a saldo towarów spadło do 0,1 proc. PKB w 2021 r. Dodatkowo ze względu na wysokie dochody inwestorów zagranicznych z ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach (dobre wyniki finansowe firm), deficyt dochodów pierwotnych wyniósł 4,5 proc. PKB, przekroczenie poziomu sprzed pandemii. Rachunki bieżące jako całość odnotowały umiarkowany deficyt (0,7 proc. PKB). Według wstępnych danych w czerwcu 2022 r. deficyt na rachunku obrotów bieżących wzrósł do 3,9 proc. PKB (w ujęciu 12-miesięcznym), głównie za sprawą ujemnego salda towarów.

Przez większą część 2021 r. RPP utrzymywała kluczowe stopy procentowe na rekordowo niskim poziomie, ze stopą referencyjną na poziomie 0,1 proc. NBP kontynuował skup rządowych papierów wartościowych oraz dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez rząd na rynku wtórnym; jednak skala tych operacji strukturalnych malała od jesieni 2021 r. i program został wstrzymany w grudniu 2021 r. Na początku października 2021 r. w odpowiedzi na rosnącą inflację RPP podwyższyła stopę referencyjną do 0,5 proc. stopa rezerwy obowiązkowej do 2,0 proc. z 0,5 proc. W kolejnych miesiącach RPP kontynuowała zacieśnianie polityki pieniężnej, biorąc pod uwagę ryzyko, że efekty drugiej rundy i rosnący popyt mogą wpłynąć na podwyższoną inflację w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej. W okresie od listopada 2021 do lipca 2022 r. Rada dziewięciokrotnie podwyższała stopy procentowe NBP, co podniosło stopę referencyjną do 6,50 proc. W lutym 2022 r. RPP podwyższyła również stopę rezerwy obowiązkowej do 3,5 proc., czyli do poziomu sprzed pandemii COVID-19.

 

17

SPIS TREŚCI

 

W poniższej tabeli przedstawiono niektóre statystyki makroekonomiczne za pięć lat zakończonych 2021 r.:

​ ​ ​

2017

​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​

​ ​ ​

(Prawdziwy wzrost, %)

​

PKB

​ ​ ​ ​ 4,8 ​ ​ ​ ​ ​ 5.4 ​ ​ ​ ​ ​ 4,7 ​ ​ ​ ​ ​ (2,2) ​ ​ ​ ​ ​ 5,9 ​ ​

Całkowite zużycie

​ ​ ​ ​ 4.2 ​ ​ ​ ​ ​ 4,3 ​ ​ ​ ​ ​ 4,5 ​ ​ ​ ​ ​ (1,0) ​ ​ ​ ​ ​ 5,3 ​ ​

Prywatna konsumpcja

​ ​ ​ ​ 4,7 ​ ​ ​ ​ ​ 4,5 ​ ​ ​ ​ ​ 3,9 ​ ​ ​ ​ ​ (3) ​ ​ ​ ​ ​ 6,1 ​ ​

Inwestycja

​ ​ ​ ​ 4.0 ​ ​ ​ ​ ​ 9,4 ​ ​ ​ ​ ​ 6,1 ​ ​ ​ ​ ​ (4,9) ​ ​ ​ ​ ​ 3,8 ​ ​

​ ​ ​

(Wkład we wzrost PKB, punkty procentowe )

​

Popyt krajowy

​ ​ ​ ​ 4,7 ​ ​ ​ ​ ​ 5,3 ​ ​ ​ ​ ​ 3,5 ​ ​ ​ ​ ​ (2,7) ​ ​ ​ ​ ​ 7,1 ​ ​

Eksport netto

​ ​ ​ ​ 0,1 ​ ​ ​ ​ ​ 0.0 ​ ​ ​ ​ ​ 1,3 ​ ​ ​ ​ ​ 0,6 ​ ​ ​ ​ ​ (1,2) ​ ​

​ ​ ​

(% )

​

Wzrost zatrudnienia (BAEL (1) , wiek 15 – 89 lat)

​ ​ ​ ​ 1,7 ​ ​ ​ ​ ​ 0,6 ​ ​ ​ ​ ​ 0.0 ​ ​ ​ ​ ​ (0,3) ​ ​ ​ ​ ​ 2,6 ​ ​

Stopa bezrobocia (BAEL (1) , wiek 15 – 74 lata)

​ ​ ​ ​ 5.0 ​ ​ ​ ​ ​ 3,9 ​ ​ ​ ​ ​ 3,3 ​ ​ ​ ​ ​ 3.2 ​ ​ ​ ​ ​ 3.4 ​ ​

CPI

​ ​ ​ ​ 2,0 ​ ​ ​ ​ ​ 1,6 ​ ​ ​ ​ ​ 2,3 ​ ​ ​ ​ ​ 3.4 ​ ​ ​ ​ ​ 5.1 ​ ​

Stopa referencyjna NBP (na koniec okresu)

​ ​ ​ ​ 1,50 ​ ​ ​ ​ ​ 1,50 ​ ​ ​ ​ ​ 1,50 ​ ​ ​ ​ ​ 0,10 ​ ​ ​ ​ ​ 1,75 ​ ​

​ ​ ​

(% PKB )

​

TAKSÓWKA

​ ​ ​ ​ (0,3) ​ ​ ​ ​ ​ (1,3) ​ ​ ​ ​ ​ 0,5 ​ ​ ​ ​ ​ 2,9 ​ ​ ​ ​ ​ (0,7) ​ ​

​

Źródło: GUS, NBP, Eurostat

(1)

BAEL — Badanie siły roboczej; dane przeliczone z uwzględnieniem zmian metodologicznych wprowadzonych od 2021 r.

​

Poniższa tabela ilustruje strukturę PKB (jako procent całkowitego PKB) według sektorów we wskazanych okresach:

​ ​ ​

2017

​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​

​ ​ ​

(%)

​

Sektory ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo

​ ​ ​ ​ 2,9 ​ ​ ​ ​ ​ 2,3 ​ ​ ​ ​ ​ 2,3 ​ ​ ​ ​ ​ 2,5 ​ ​ ​ ​ ​ -2,3 ​ ​

Przemysł

​ ​ ​ ​ 22,2 ​ ​ ​ ​ ​ 21,8 ​ ​ ​ ​ ​ 21,5 ​ ​ ​ ​ ​ 21,5 ​ ​ ​ ​ ​ -23,4 ​ ​

Budowa

​ ​ ​ ​ 6,2 ​ ​ ​ ​ ​ 6,7 ​ ​ ​ ​ ​ 6,6 ​ ​ ​ ​ ​ 6,3 ​ ​ ​ ​ ​ -5,8 ​ ​

Handel; naprawa pojazdów samochodowych

​ ​ ​ ​ 15,5 ​ ​ ​ ​ ​ 15,6 ​ ​ ​ ​ ​ 15,5 ​ ​ ​ ​ ​ 15,2 ​ ​ ​ ​ ​ -15.1 ​ ​

Transport

​ ​ ​ ​ 6,0 ​ ​ ​ ​ ​ 6,2 ​ ​ ​ ​ ​ 6,1 ​ ​ ​ ​ ​ 5,9 ​ ​ ​ ​ ​ -6,0 ​ ​

Zakwaterowanie i wyżywienie

​ ​ ​ ​ 1,1 ​ ​ ​ ​ ​ 1.2 ​ ​ ​ ​ ​ 1.2 ​ ​ ​ ​ ​ 0,9 ​ ​ ​ ​ ​ -0,6 ​ ​

Informacja i komunikacja

​ ​ ​ ​ 3,6 ​ ​ ​ ​ ​ 3,7 ​ ​ ​ ​ ​ 3,8 ​ ​ ​ ​ ​ 4.1 ​ ​ ​ ​ ​ -3,7 ​ ​

Działalność finansowa i ubezpieczeniowa

​ ​ ​ ​ 3,8 ​ ​ ​ ​ ​ 3,6 ​ ​ ​ ​ ​ 3,6 ​ ​ ​ ​ ​ 3,5 ​ ​ ​ ​ ​ -3,4 ​ ​

Działalność na rynku nieruchomości

​ ​ ​ ​ 4,3 ​ ​ ​ ​ ​ 4,3 ​ ​ ​ ​ ​ 4,9 ​ ​ ​ ​ ​ 5.1 ​ ​ ​ ​ ​ -5,1 ​ ​

Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna oraz działalność usługowa administracyjna i wspomagająca

​ ​ ​ ​ 7,5 ​ ​ ​ ​ ​ 7,5 ​ ​ ​ ​ ​ 7,7 ​ ​ ​ ​ ​ 7,7 ​ ​ ​ ​ ​ -7,4 ​ ​

Administracja publiczna i obrona; obowiązkowe ubezpieczenie społeczne; Edukacja; działalność w zakresie zdrowia ludzkiego i pracy socjalnej,

​ ​ ​ ​ 12,8 ​ ​ ​ ​ ​ 12,7 ​ ​ ​ ​ ​ 12,7 ​ ​ ​ ​ ​ 13,4 ​ ​ ​ ​ ​ -12,7 ​ ​

Sztuka, rozrywka i rekreacja; inna działalność usługowa; działalność

organizacji i organów domowych i eksterytorialnych,

​ ​ ​ ​ 1,9 ​ ​ ​ ​ ​ 2,0 ​ ​ ​ ​ ​ 2,0 ​ ​ ​ ​ ​ 2,0 ​ ​ ​ ​ ​ -1,4 ​ ​

Dodana wartość brutto

​ ​ ​ ​ 87,8 ​ ​ ​ ​ ​ 87,6 ​ ​ ​ ​ ​ 87,9 ​ ​ ​ ​ ​ 88,1 ​ ​ ​ ​ ​ -86,9 ​ ​

Podatki od produktów pomniejszone o dotacje do produktów

​ ​ ​ ​ 12.2 ​ ​ ​ ​ ​ 12,4 ​ ​ ​ ​ ​ 12,1 ​ ​ ​ ​ ​ 11,9 ​ ​ ​ ​ ​ -13,1 ​ ​

Produkt Krajowy Brutto

​ ​ ​ ​ 100,0 ​ ​ ​ ​ ​ 100,0 ​ ​ ​ ​ ​ 100,0 ​ ​ ​ ​ ​ 100,0 ​ ​ ​ ​ ​ 100,0 ​ ​

​

Źródło: Główny Urząd Statystyczny

 

18

SPIS TREŚCI

 

Zagrożenia dla polskiej gospodarki

Główne czynniki ryzyka dla wzrostu PKB w Polsce związane są z rosyjską agresją na Ukrainie (patrz „ Ostatnie wydarzenia — Polska i rosyjska agresja na Ukrainie”) oraz sytuację w otoczeniu zewnętrznym, w szczególności z wynikami gospodarczymi strefy euro. Silne powiązania handlowe i finansowe Polski ze strefą euro, m.in. poprzez udział w niemieckich łańcuchach dostaw, sprawiają, że jest ona podatna na wstrząsy ze strony głównych partnerów handlowych. Dalsze osłabienie tempa wzrostu w strefie euro może niekorzystnie wpłynąć na polski eksport i inwestycje, a ostatecznie negatywnie wpłynąć na wzrost gospodarczy w Polsce. W perspektywie krótkoterminowej zagrożenia ze strony otoczenia zewnętrznego wynikają głównie ze zwiększonych napięć geopolitycznych i polityki protekcjonistycznej. Do czynników tych przyczyniają się niepewność co do polityki makroekonomicznej prowadzonej w głównych krajach pozaeuropejskich. Dodatkowo COVID-19 przedstawia zagrożenia dla rozwoju polskiej gospodarki,

Rynek pracy

Ogólna sytuacja na rynku pracy pozostała pozytywna. Według Eurostatu stopa bezrobocia (dane nieskorygowane sezonowo) wyniosła 2,5 proc. w czerwcu 2022 r., co jest jednym z najniższych wskaźników w UE. Popyt na pracę i wskaźnik aktywności zawodowej spadł, ale płace nominalne nadal rosły w podobnym tempie jak w 2018 r. Pracownicy spoza UE, zwłaszcza z Ukrainy, odgrywają ważną rolę na rynku pracy.

W pierwszym kwartale 2022 r. liczba zatrudnionych w Polsce wyniosła 16,7 mln, z czego 31,6 proc. siły roboczej zatrudnionych było w sektorze przemysłowym, a 60,2 proc. w usługach. Znaczna część siły roboczej jest nadal zatrudniona w sektorze rolniczym (8,2%).

Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec grudnia 2021 r. wyniosła 5,4 proc. wobec 6,3 proc. na koniec grudnia 2020 r. Najnowsze dostępne dane dotyczące stopy bezrobocia rejestrowanego dotyczą czerwca 2022 r., kiedy stopa wyniosła 4,9 proc. (spadek o 1,1 proc.). punktu procentowego w porównaniu do czerwca 2021 r.).

Według stanu na 31 grudnia 2021 r. młodzi ludzie (w wieku od 18 do 24 lat) stanowili 11,2 proc. zarejestrowanych bezrobotnych, około 27,0 proc. wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych stanowiły osoby z wykształceniem tylko podstawowym lub niższym, a 47,8 proc. zarejestrowanych bezrobotnych pozostawało bez pracy od ponad roku.

Poniższa tabela przedstawia wskaźnik zatrudnienia według płci w Polsce we wskazanych okresach:

​ ​ ​

Wskaźnik zatrudnienia

​

​ ​ ​

Całkowity

​ ​

Męski

​ ​

Kobieta

​

​ ​ ​

(%)

​

2018

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Q1

​ ​ ​ ​ 53,3 ​ ​ ​ ​ ​ 61,1 ​ ​ ​ ​ ​ 46,1 ​ ​

Q2

​ ​ ​ ​ 54,1 ​ ​ ​ ​ ​ 61,8 ​ ​ ​ ​ ​ 47,1 ​ ​

Q3

​ ​ ​ ​ 54,4 ​ ​ ​ ​ ​ 62,2 ​ ​ ​ ​ ​ 47,1 ​ ​

Q4

​ ​ ​ ​ 53,7 ​ ​ ​ ​ ​ 61,8 ​ ​ ​ ​ ​ 46,1 ​ ​

2019

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Q1

​ ​ ​ ​ 53,4 ​ ​ ​ ​ ​ 61,6 ​ ​ ​ ​ ​ 46,0 ​ ​

Q2

​ ​ ​ ​ 54,3 ​ ​ ​ ​ ​ 62,3 ​ ​ ​ ​ ​ 47,0 ​ ​

Q3

​ ​ ​ ​ 54,7 ​ ​ ​ ​ ​ 63,0 ​ ​ ​ ​ ​ 47,0 ​ ​

Q4

​ ​ ​ ​ 54,1 ​ ​ ​ ​ ​ 62,7 ​ ​ ​ ​ ​ 46,1 ​ ​

2020

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Q1

​ ​ ​ ​ 53,9 ​ ​ ​ ​ ​ 62,2 ​ ​ ​ ​ ​ 46,3 ​ ​

Q2

​ ​ ​ ​ 53,4 ​ ​ ​ ​ ​ 61,8 ​ ​ ​ ​ ​ 45,7 ​ ​

Q3

​ ​ ​ ​ 54,3 ​ ​ ​ ​ ​ 62,6 ​ ​ ​ ​ ​ 46,6 ​ ​

Q4

​ ​ ​ ​ 54,3 ​ ​ ​ ​ ​ 62,5 ​ ​ ​ ​ ​ 46,7 ​ ​

 

19

SPIS TREŚCI

 

​ ​ ​

Wskaźnik zatrudnienia

​

​ ​ ​

Całkowity

​ ​

Męski

​ ​

Kobieta

​

​ ​ ​

(%)

​

2021

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Q1

​ ​ ​ ​ 55,0 ​ ​ ​ ​ ​ 63,1 ​ ​ ​ ​ ​ 47,5 ​ ​

Q2

​ ​ ​ ​ 55,6 ​ ​ ​ ​ ​ 63,4 ​ ​ ​ ​ ​ 48,4 ​ ​

Q3

​ ​ ​ ​ 56,4 ​ ​ ​ ​ ​ 64,3 ​ ​ ​ ​ ​ 49,1 ​ ​

Q4

​ ​ ​ ​ 56,3 ​ ​ ​ ​ ​ 64,2 ​ ​ ​ ​ ​ 49,0 ​ ​

2022

​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

Q1

​ ​ ​ ​ 56,2 ​ ​ ​ ​ ​ 64,0 ​ ​ ​ ​ ​ 48,9 ​ ​

​

Źródło: Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności GUS; dane za lata 2016-2020 z uwzględnieniem metodologii obowiązującej od 2021 r.

Poniższa tabela przedstawia zatrudnienie według wieku w Polsce w IV kwartale 2021 r. i I kwartale 2022 r.:

​ ​ ​

Wskaźnik zatrudnienia

​

​ ​ ​

Całkowity

​ ​

Męski

​ ​

Kobieta

​

​ ​ ​

(%)

​

​ ​ ​

IV kwartał 2021 r

​ ​

I kwartał 2022 r

​ ​

IV kwartał 2021 r

​ ​

I kwartał 2022 r

​ ​

IV kwartał 2021 r

​ ​

I kwartał 2022 r

​

Całkowity ​ ​ ​ ​ 56,3 ​ ​ ​ ​ ​ 56,2 ​ ​ ​ ​ ​ 64,2 ​ ​ ​ ​ ​ 64,0 ​ ​ ​ ​ ​ 49,0 ​ ​ ​ ​ ​ 48,9 ​ ​

15 – 17 lat

​ ​ ​ ​ 2,5 ​ ​ ​ ​ ​ 1,9 ​ ​ ​ ​ ​ 3.1 ​ ​ ​ ​ ​ 2,8 ​ ​ ​ ​ ​ . ​ ​ ​ ​ ​ . ​ ​

18 – 19 lat

​ ​ ​ ​ 7,0 ​ ​ ​ ​ ​ 7,1 ​ ​ ​ ​ ​ 8,8 ​ ​ ​ ​ ​ 9,1 ​ ​ ​ ​ ​ 5.2 ​ ​ ​ ​ ​ 4,9 ​ ​

20 – 24 lata

​ ​ ​ ​ 51,2 ​ ​ ​ ​ ​ 51,4 ​ ​ ​ ​ ​ 58,7 ​ ​ ​ ​ ​ 59,0 ​ ​ ​ ​ ​ 43,2 ​ ​ ​ ​ ​ 43,4 ​ ​

25 – 29 lat

​ ​ ​ ​ 81,4 ​ ​ ​ ​ ​ 80,0 ​ ​ ​ ​ ​ 88,7 ​ ​ ​ ​ ​ 86,4 ​ ​ ​ ​ ​ 74,0 ​ ​ ​ ​ ​ 73,4 ​ ​

30 – 34 lata

​ ​ ​ ​ 85,4 ​ ​ ​ ​ ​ 85,4 ​ ​ ​ ​ ​ 91,9 ​ ​ ​ ​ ​ 92,2 ​ ​ ​ ​ ​ 78,7 ​ ​ ​ ​ ​ 78,4 ​ ​

35 – 39 lat

​ ​ ​ ​ 87,0 ​ ​ ​ ​ ​ 86,6 ​ ​ ​ ​ ​ 91,8 ​ ​ ​ ​ ​ 92,0 ​ ​ ​ ​ ​ 82,0 ​ ​ ​ ​ ​ 81,1 ​ ​

40 – 44 lata

​ ​ ​ ​ 88,1 ​ ​ ​ ​ ​ 88,1 ​ ​ ​ ​ ​ 92,4 ​ ​ ​ ​ ​ 92,5 ​ ​ ​ ​ ​ 83,6 ​ ​ ​ ​ ​ 83,7 ​ ​

45 – 49 lat

​ ​ ​ ​ 86,9 ​ ​ ​ ​ ​ 88,1 ​ ​ ​ ​ ​ 90,8 ​ ​ ​ ​ ​ 91,3 ​ ​ ​ ​ ​ 82,9 ​ ​ ​ ​ ​ 85,0 ​ ​

50 – 54 lata

​ ​ ​ ​ 81,4 ​ ​ ​ ​ ​ 81,3 ​ ​ ​ ​ ​ 82,6 ​ ​ ​ ​ ​ 82,8 ​ ​ ​ ​ ​ 80,2 ​ ​ ​ ​ ​ 80,0 ​ ​

55 – 59 lat

​ ​ ​ ​ 73,0 ​ ​ ​ ​ ​ 72,6 ​ ​ ​ ​ ​ 78,2 ​ ​ ​ ​ ​ 77,5 ​ ​ ​ ​ ​ 68,1 ​ ​ ​ ​ ​ 68,1 ​ ​

60 – 64 lata

​ ​ ​ ​ 41,0 ​ ​ ​ ​ ​ 41,2 ​ ​ ​ ​ ​ 61,0 ​ ​ ​ ​ ​ 60,9 ​ ​ ​ ​ ​ 23,5 ​ ​ ​ ​ ​ 23,9 ​ ​

65 – 89

​ ​ ​ ​ 6,5 ​ ​ ​ ​ ​ 6,3 ​ ​ ​ ​ ​ 9,7 ​ ​ ​ ​ ​ 9,7 ​ ​ ​ ​ ​ 4.2 ​ ​ ​ ​ ​ 4.0 ​ ​

60 – 89

​ ​ ​ ​ 15,7 ​ ​ ​ ​ ​ 15,5 ​ ​ ​ ​ ​ 24,8 ​ ​ ​ ​ ​ 24,6 ​ ​ ​ ​ ​ 9,0 ​ ​ ​ ​ ​ 8,8 ​ ​

W wieku: ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

15 – 64 lata

​ ​ ​ ​ 71,0 ​ ​ ​ ​ ​ 71,0 ​ ​ ​ ​ ​ 77,4 ​ ​ ​ ​ ​ 77,2 ​ ​ ​ ​ ​ 64,7 ​ ​ ​ ​ ​ 64,8 ​ ​

20 – 64 lata

​ ​ ​ ​ 76,2 ​ ​ ​ ​ ​ 76,2 ​ ​ ​ ​ ​ 83,1 ​ ​ ​ ​ ​ 83,0 ​ ​ ​ ​ ​ 69,3 ​ ​ ​ ​ ​ 69,5 ​ ​

55 – 64 lata

​ ​ ​ ​ 55,8 ​ ​ ​ ​ ​ 55,8 ​ ​ ​ ​ ​ 69,1 ​ ​ ​ ​ ​ 68,7 ​ ​ ​ ​ ​ 43,8 ​ ​ ​ ​ ​ 44,0 ​ ​

Przed – praca

​ ​ ​ ​ 2,5 ​ ​ ​ ​ ​ 1,9 ​ ​ ​ ​ ​ 3.1 ​ ​ ​ ​ ​ 2,8 ​ ​ ​ ​ ​ * ​ ​ ​ ​ ​ * ​ ​

Praca (1) ​ ​ ​ ​ 77,4 ​ ​ ​ ​ ​ 77,4 ​ ​ ​ ​ ​ 80,9 ​ ​ ​ ​ ​ 80,8 ​ ​ ​ ​ ​ 73,5 ​ ​ ​ ​ ​ 73,6 ​ ​

mobilny

​ ​ ​ ​ 77,1 ​ ​ ​ ​ ​ 76,8 ​ ​ ​ ​ ​ 82,6 ​ ​ ​ ​ ​ 82,4 ​ ​ ​ ​ ​ 71,3 ​ ​ ​ ​ ​ 71,0 ​ ​

Nie-mobilny

​ ​ ​ ​ 78,0 ​ ​ ​ ​ ​ 78,3 ​ ​ ​ ​ ​ 78,4 ​ ​ ​ ​ ​ 78,5 ​ ​ ​ ​ ​ 77,4 ​ ​ ​ ​ ​ 78,1 ​ ​

Stanowisko – praca (2) ​ ​ ​ ​ 9,2 ​ ​ ​ ​ ​ 9,1 ​ ​ ​ ​ ​ 9,7 ​ ​ ​ ​ ​ 9,7 ​ ​ ​ ​ ​ 9,0 ​ ​ ​ ​ ​ 8,8 ​ ​

​

Źródło: Główny Urząd Statystyczny

(1)

Kobiety w wieku 18 – 59 lat, mężczyźni w wieku 18 – 64 lata.

​

(2)

Kobiety w wieku 60 lat i starsze, mężczyźni w wieku 65 lat i starsze.

​

 

20

SPIS TREŚCI

 

*

Dane nie dostępne.

​

Poniższa tabela przedstawia stopę bezrobocia rejestrowanego w Polsce we wskazanych okresach:

​ ​ ​

2017

​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​

​ ​ ​

(%)

​

Stopa bezrobocia rejestrowanego

​ ​ ​ ​ 6,6 ​ ​ ​ ​ ​ 5,8 ​ ​ ​ ​ ​ 5.2 ​ ​ ​ ​ ​ 6,3 ​ ​ ​ ​ ​ 5.4 ​ ​

​

Źródło: Główny Urząd Statystyczny

Obywatele Ukrainy to najliczniejsza grupa cudzoziemców pracujących w Polsce.

W 2018 r. liczba zezwoleń na pracę wydanych obywatelom Ukrainy wyniosła 238 334 (72 proc. wszystkich wydanych zezwoleń na pracę). Oznacza to wzrost o 24 proc. w stosunku do roku poprzedniego. W 2018 r. powiatowe urzędy pracy zarejestrowały 1 446 304 oświadczeń pracodawców o powierzeniu pracy cudzoziemcowi na rzecz obywateli Ukrainy (91% wszystkich zarejestrowanych oświadczeń w tym roku) oraz 133 029 zezwoleń na pracę sezonową (prawie 99% wszystkich zezwoleń na pracę sezonową w tym roku).

W zakresie ww. zatrudnienia krótkoterminowego dane za 2018 r. nie są porównywalne z latami poprzednimi, ponieważ na początku 2018 r. wprowadzono nowe regulacje w tym zakresie, w tym wdrożenie nowego instrumentu — zezwolenia na pracę sezonową.

W 2019 r. liczba zezwoleń na pracę wydanych obywatelom Ukrainy wyniosła 330 495, co oznaczało wzrost o 39 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Jednocześnie w 2019 r. liczba zarejestrowanych oświadczeń pracodawców o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi dla Ukraińców wyniosła 1 475 923, co oznacza wzrost o 2 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

W 2019 r. liczba zezwoleń na pracę sezonową wydanych obywatelom Ukrainy wyniosła 129 683. O ile statystyki wskazywały na stały wzrost liczby cudzoziemców pracujących w Polsce, o tyle wskaźnik uczestnictwa cudzoziemców w polskim rynku pracy był nadal dość niski w porównaniu z innymi krajami UE, choć w niektórych regionach oddziaływał na lokalne gospodarki. Polska stała się również liderem wśród krajów UE w wydawaniu pierwszych zezwoleń na pobyt w celu wykonywania pracy. Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce jest uzupełnieniem zasobów krajowej siły roboczej. Migracje zarobkowe wypełniają niedobory zwłaszcza w przypadku prac służebnych, choć widoczny jest również wzrost zapotrzebowania na wysoko wykwalifikowanych pracowników.

W 2020 r. obywatelom Ukrainy wydano 295 272 zezwoleń na pracę, co stanowiło spadek o 10,7 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, ale nadal stanowiło 72,6 proc. wszystkich zezwoleń na pracę wydanych cudzoziemcom. Jednocześnie w 2020 r. liczba zarejestrowanych oświadczeń pracodawców o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi dla Ukraińców wyniosła 1 329 491, co oznaczało spadek o 9,9 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

W 2020 r. liczba wydanych zezwoleń na pracę sezonową dla obywateli Ukrainy wyniosła 135 482, co oznaczało wzrost o 4,5 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

W 2021 r. wydano 325 213 zezwoleń na pracę dla obywateli Ukrainy, co oznaczało wzrost o 10,1 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim i 64,5% wszystkich zezwoleń na pracę wydanych cudzoziemcom. Jednocześnie w 2021 r. liczba zarejestrowanych oświadczeń pracodawców o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi dla Ukraińców wyniosła 1 635 104, co oznacza wzrost o 23 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

W 2021 r. liczba zezwoleń na pracę sezonową wydanych obywatelom Ukrainy wyniosła 111.061, co oznaczało 18-procentowy spadek w porównaniu z rokiem poprzednim.

Generalnie w 2021 r. wydano w Polsce więcej zezwoleń na pracę dla cudzoziemców niż w roku poprzednim. Podobnie sytuacja wyglądała w latach 2015-2019, kiedy obserwowany był stały wzrost liczby wydanych zezwoleń w Polsce. Wyjątkiem był rok 2020, w którym odnotowano coroczny spadek liczby wydanych zezwoleń na pracę, do czego mogła się przyczynić pandemia COVID-19. W 2021 r. wydano w Polsce 504,2 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. To o 97,7 tys. więcej niż w 2020 r. i o 438,4 tys. więcej niż w 2015 r. Nadal najczęściej wydawano je obywatelom Ukrainy.

 

21

SPIS TREŚCI

 

29 stycznia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, która była pakietem zmian mających na celu usprawnienie postępowań w sprawie udzielania cudzoziemcom zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium RP Polska, w szczególności zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, weszły w życie. Zgodnie z nowymi przepisami przedłużono m.in. możliwość wykonywania pracy w Polsce bez zezwolenia na pracę na podstawie oświadczenia pracodawcy o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do 24 miesięcy oraz postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na pracę sezonową zostały uproszczone.

Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę napływ Ukraińców do Polski, w tym zwłaszcza kobiet i dzieci, dramatycznie wzrósł. Jednak rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała również odpływ części ukraińskich pracowników zatrudnionych wcześniej w Polsce, zwłaszcza mężczyzn, którzy wrócili bronić ojczyzny. Efekt odpływu jest widoczny przede wszystkim w produkcji, budownictwie, logistyce i spedycji, które łącznie stanowiły 66 proc. wszystkich zezwoleń na pracę wydanych w 2021 r. dla cudzoziemców. Z drugiej strony, napływ Ukraińców ma zaspokoić potrzeby kadrowe w branżach zdominowanych przez kobiety.

Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa obywatel Ukrainy, który przybył legalnie na terytorium Polski od dnia 24 lutego 2022 r. terytorium Ukrainy i deklaruje zamiar pozostania w Polsce, może być legalnie zatrudniony w Polsce bez zezwolenia na pracę, na podstawie zgłoszenia do powiatowego urzędu pracy.

 

22

SPIS TREŚCI

 

SALDO PŁATNOŚCI I HANDLU ZAGRANICZNEGO

Saldo wpłat

Od 30 września 2014 r. Polska przygotowuje dane dotyczące bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej zgodnie z nowymi wytycznymi zawartymi w szóstej edycji Podręcznika bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej („ BPM6 ”). Dane historyczne począwszy od 2004 roku zostały przekompilowane zgodnie z BPM6.

W latach 2019 i 2020 saldo na rachunku obrotów bieżących Polski było dodatnie i wyniosło odpowiednio 2 523 mln euro i 15 287 mln euro. W 2021 r. saldo na rachunku obrotów bieżących było ujemne i wyniosło 4128 mln EUR. W pierwszym kwartale 2022 r. była również ujemna i wyniosła 8 883 mln euro. Mierzone statystykami bilansu płatniczego w latach 2019 i 2020 saldo obrotów towarowych było dodatnie i wyniosło odpowiednio 1527 mln EUR i 12 472 mln EUR. W 2021 r. deficyt obrotów towarowych wyniósł 470 mln EUR. W pierwszym kwartale 2022 r. saldo obrotów towarowych również było ujemne i wyniosło 6 463 mln EUR. Głównym motorem ogólnego dodatniego salda zewnętrznego była nadwyżka w handlu towarami i usługami.

W latach 2019 i 2020 nastąpiła poprawa salda towarowego w wyniku szybszego wzrostu eksportu niż importu. W 2021 r. handel towarami zmniejszył się w wyniku szybszego wzrostu importu niż eksportu. Podobna sytuacja miała miejsce w I kwartale 2022 r., kiedy to saldo towarów zmniejszyło się w wyniku szybszego wzrostu importu niż eksportu w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. W ciągu 2019 r. wartość eksportu wzrosła o 7,3 proc., a wartość importu wzrósł odpowiednio o 3,6 proc. w porównaniu z 2018 r. W 2020 r. wartość eksportu wzrosła o 1,3 proc., natomiast wartość importu spadła o 3,4 proc. W 2021 r. wartość eksportu i importu wzrosła odpowiednio o 18,8 proc. i 25,6 proc. w porównaniu z 2020 r. W pierwszym kwartale 2022 r. wartość eksportu wzrosła o 16,5 proc.

Inwestycje bezpośrednie prezentowane są w bilansie płatniczym zgodnie z zasadą aktywów i pasywów. W 2019 r. saldo transakcji po stronie pasywów inwestycji bezpośrednich było dodatnie i wyniosło 14 971 mln EUR. Dodatnie saldo osiągnięto również w 2020 i 2021 r., wynosząc odpowiednio 15 190 mln euro i 28 404 mln euro. WI kwartale 2022 r. w bilansie płatniczym odnotowano napływ kapitału w wysokości 216 484 mln EUR. W 2021 r. nadwyżka salda inwestycji bezpośrednich wynikała z dodatniego salda transakcji akcjami i akcjami funduszy inwestycyjnych w wysokości 17 806 mln EUR. Saldo instrumentów dłużnych również było dodatnie i wyniosło 10 598 mln EUR. Na saldo inwestycji bezpośrednich po stronie pasywów w I kwartale 2022 r. wpłynęły dodatnie napływy netto akcji i udziałów funduszy inwestycyjnych w wysokości 11 488 mln EUR oraz napływy netto kapitału z tytułu instrumentów dłużnych w wysokości 4 996 mln EUR . Poniższa tabela przedstawia bilans płatniczy Polski i powiązane statystyki we wskazanych okresach:

​ ​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​ ​

2022 I kwartał*

​

​ ​ ​

(mln EUR)

​

Rachunek bieżący

​ ​ ​ ​ (6515) ​ ​ ​ ​ ​ 2,523 ​ ​ ​ ​ ​ 15 287 ​ ​ ​ ​ ​ (4,128) ​ ​ ​ ​ ​ (8883) ​ ​

Saldo towarów

​ ​ ​ ​ (6219) ​ ​ ​ ​ ​ 1527 ​ ​ ​ ​ ​ 12 472 ​ ​ ​ ​ ​ (470) ​ ​ ​ ​ ​ (6463) ​ ​

Towary: eksport fob

​ ​ ​ ​ 217,066 ​ ​ ​ ​ ​ 232 896 ​ ​ ​ ​ ​ 235 938 ​ ​ ​ ​ ​ 280,168 ​ ​ ​ ​ ​ 76,997 ​ ​

Towary: import fob

​ ​ ​ ​ 223 285 ​ ​ ​ ​ ​ 231,369 ​ ​ ​ ​ ​ 223,466 ​ ​ ​ ​ ​ 280 638 ​ ​ ​ ​ ​ 83,460 ​ ​

Saldo usług

​ ​ ​ ​ 21 262 ​ ​ ​ ​ ​ 23 863 ​ ​ ​ ​ ​ 22 832 ​ ​ ​ ​ ​ 26 401 ​ ​ ​ ​ ​ 7076 ​ ​

Usługi: Kredyt

​ ​ ​ ​ 57 769 ​ ​ ​ ​ ​ 62 738 ​ ​ ​ ​ ​ 58.039 ​ ​ ​ ​ ​ 68 120 ​ ​ ​ ​ ​ 17.896 ​ ​

Usługi: Debet

​ ​ ​ ​ 36,507 ​ ​ ​ ​ ​ 38,875 ​ ​ ​ ​ ​ 35,207 ​ ​ ​ ​ ​ 41 719 ​ ​ ​ ​ ​ 10 820 ​ ​

Saldo dochodu pierwotnego

​ ​ ​ ​ (20 084) ​ ​ ​ ​ ​ (21 115) ​ ​ ​ ​ ​ (18 440) ​ ​ ​ ​ ​ (26 091) ​ ​ ​ ​ ​ (8178) ​ ​

Dochód pierwotny: Kredyt

​ ​ ​ ​ 12,637 ​ ​ ​ ​ ​ 13 252 ​ ​ ​ ​ ​ 11 765 ​ ​ ​ ​ ​ 11 934 ​ ​ ​ ​ ​ 4725 ​ ​

Dochód pierwotny: Debet

​ ​ ​ ​ 32 721 ​ ​ ​ ​ ​ 34 367 ​ ​ ​ ​ ​ 30,205 ​ ​ ​ ​ ​ 38 025 ​ ​ ​ ​ ​ 12 903 ​ ​

 

23

SPIS TREŚCI

 

​ ​ ​

2018

​ ​

2019

​ ​

2020

​ ​

2021

​ ​

2022 I kwartał*

​

​ ​ ​

(mln EUR)

​

Saldo dochodów wtórnych

​ ​ ​ ​ (1474) ​ ​ ​ ​ ​ (1 752) ​ ​ ​ ​ ​ (1 577) ​ ​ ​ ​ ​ (3968) ​ ​ ​ ​ ​ (1318) ​ ​

Dochód wtórny: Kredyt

​ ​ ​ ​ 5746 ​ ​ ​ ​ ​ 6006 ​ ​ ​ ​ ​ 6843 ​ ​ ​ ​ ​ 5995 ​ ​ ​ ​ ​ 1493 ​ ​

Dochód wtórny: Debet

​ ​ ​ ​ 7220 ​ ​ ​ ​ ​ 7758 ​ ​ ​ ​ ​ 8420 ​ ​ ​ ​ ​ 9963 ​ ​ ​ ​ ​ 2811 ​ ​

Konto k…cdn...